بررسی و تجزیه و تحلیل الگوهای مورد استناد حقوق بشر در داوری سرمایه گذاری بین المللی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دانش حقوق مدنی، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_CLK-12-1_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 35
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمید حمیدیان

پژوهشگر پسادکتری دانشگاه حکیم سبزواری و دکتری حقوق دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

فاطمه رجایی

استادیار گروه فقه و حقوق، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

علیرضا پوراسماعیلی

دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

چکیده

با افزایش تکثرگرایی حقوقی در نظام بین­المللی معاصر تداخل حوزه­های سرمایه­گذاری و حقوق بشر افزایش یافته است. از این­رو توازن این دو حوزه امری ضروری است و این امر چیزی نیست جز تشویق سرمایه­گذاری و ایجاد توازن در فضای سرمایه­گذاری مبتنی بر معیار حقوق بشر که با گذر زمان این امر خود را در رویه قضایی داوری سرمایه­گذاری نشان داده است. در این مقاله سعی شده براساس تحلیل آرا موجود در این زمینه، ضمن شناسایی محدودیت­ها، الگوهای رایج استنادپذیری حقوق بشر در داوری سرمایه­گذاری را مورد مداقه قرار دهیم. از این­رو به نظر می­رسد رویه قضایی موجود مبهم، نارسا، متناقض و نوپاست. از این­رو باید نیمه پر لیوان مبتنی بر جسارت طرح و استناد به حقوق بشر را نگریست و این مسئله قابل انکار نیست که هنوز در بسیار از مواردی، محاکم ذاتا میل به داوری یک­طرفه و متعصبانه به نفع معاهده سرمایه­گذاری دارد. البته محاکم  در این رابطه واهمه خروج از صلاحیت و سوء استفاده دولت­های میزبان را دارند و در این راستا نقش استنادپذیری حقوق بشر مبتنی بر اصول اساسی حقوق بین­الملل و چارچوب معاهده سرمایه­گذاری برای تفسیر بسیار کلیدی است. ضرورت اقدام حقوق بشری و نبودن چاره­ای دیگر باید در دیوان اثبات شود تا داوران بتوانند نقض تعهدات را مبتنی بر آن اقدام توجیه کنند. تغییر رویه محاکم در راستای امکان ورود جوامع بومی و سازمان­های مردم­نهاد به عنوان اشخاص­ ثالث کمک شایانی به استنادپذیری حقوق بشر می­نماید. در نهایت کشوری که محل اجرای حکم است، می­تواند با استناد به نظم عمومی آرا سرمایه­گذاری که خلاف حقوق بشر است را اجرا نکند؛ هرچند این مسئله در عمل با چالش­هایی روبه­رو است.

کلیدواژه ها

حقوق بشر, داوری, سرمایه گذاری, رویه قضایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.