تحلیل جامعه شناختی مولفه های قدرت در بستر مشروطه: کنکاشی در مساله تمایز طبقاتی "عوام" از "خواص"

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات اجتماعی ایران، دوره: 17، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JSSI-17-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 47
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه نصرالهی

عضو هیات علمی گروه تاریخ، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

بررسی نقش مولفه ­های قدرت در تداوم تمایز بین طبقه­ اجتماعی عوام از خواص در دوره­ مشروطه به عنوان اولین تجربه­ ملت ایران در داشتن حکومت قانون، مساله­ اصلی این پژوهش است. رویکرد پژوهش تحلیلی است و داده ها براساس ساختارگرایی تکوینی بوردیو مورد تجزیه و تحلیل قرار می­گیرند. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که در ایجاد یک مفهوم و شکل دادن به ذهنیت­ ها، نوع گفتمان حاکم بر جامعه، منش، خلق و خوها و عادات واره ­ها در کنار ابعادگوناگون قدرت سیاسی و اقتصادی نقش اثرگذاری دارد و لزوما برای ایجاد یا تثبیت یک وضعیت در جامعه این تنها قدرت ابزاری نیست که اثر بخشی دارد بلکه از آنجا که سلطه­ اجتماعی هرگز و برای همیشه تضمین شده نیست به همین دلیل همیشه باید با نوعی تلقین همراه است و این تلقین در قالب گفتمان و خلق مفاهیم شکل می­گیرد. از این رو ما شاهد تداوم تمایز جامعه­ عوام از جامعه­ خواص در دوره مشروطه هستیم که یکی از پیامدهای آن ناکامی نظام مشروطه در اجرای برابری قانون برای آحاد ملت ایران بود.

کلیدواژه ها

طبقات اجتماعی, عوام مشروطه, خواص مشروطه, مولفه­های قدرت, تمایز طبقات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.