ارزیابی تاثیر کمپوست پسماند شهری در کاهش تجمع سرب در رژیم غذایی و اندام های حیوانات

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش در بهداشت محیط، دوره: 9، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JREH-9-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 58
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

صادق حسین نیایی

گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

محمد جعفری

گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

علی طویلی

گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

سلمان زارع

گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: نگرانی های عمومی درباره تاثیر آلاینده های محیطی بر سلامت انسان منجر به افزایش توجه به وجود مواد سمی در رژیم غذایی انسان و حیوان در دهه های گذشته شده است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی تاثیر کمپوست پسماند شهری بر کاهش غلظت فلز سرب در رژیم غذایی و اندام های نشخوارکنندگان چراکننده می باشد. مواد و روش ها: در یک آزمایش گلخانه ای کمپوست در چهار سطح ۰، ۱، ۳ و ۵ درصد وزنی به یک خاک معدنی آلوده به سرب اضافه شد و به مدت شش ماه گیاه Stipa arabica (استیپا) در آن کشت داده شد. بعد از برداشت گیاه، غلظت سرب خاک و ریشه و شاخساره با استفاده از دستگاه ICP-OES مشخص شد. سپس میزان دریافت روزانه سرب توسط گاو و گوسفند و غلظت آن در اندام ها بر اساس مدل های زنجیره غذایی تعیین و با استانداردهای اتحادیه اروپا در رابطه با کیفیت محصولات حیوانی از دیدگاه سلامت حیوان و امنیت غذایی برای انسان به عنوان حد بحرانی مقایسه شد. یافته ها: نتایج نشان داد که کمپوست توانست با کاهش ۶۵ و ۶۰ درصدی به ترتیب برای گاو و گوسفند، دریافت روزانه سرب را به حد مجاز از دیدگاه سلامت حیوان برساند. تجمع سرب در اندام ها به صورت کلیه > کبد > گوشت بود که با اعمال کمپوست تا % ۶۴/۷۷ کاهش یافت و از لحاظ سلامت حیوان غلظت سرب در همه اندام ها به حد ایمن کاهش پیدا کرد و از دیدگاه امنیت غذایی غلظت آن را برای مصرف گوشت توسط انسان به کمتر از مقدار استاندارد رساند.نتیجه گیری: کمپوست پسماند شهری به عنوان یک بهساز آلی می تواند به طور معنی داری غلظت سرب در رژیم غذایی و بافت های حیوانات را کاهش دهد و آن را به حد مجاز برساند.

کلیدواژه ها

سرب, کمپوست پسماند شهری, ریسک سلامت, نشخوارکنندگان چرا کننده, Stipa arabica

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.