سید جعفر مسئله گو - دانشجوی دکتری شیعه شناسی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
مهدی فرمانیان - استاد گروه مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب،قم، ایران
مصطفی جعفرطیاری دهاقانی - استادیار گروه شیعه شناسی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

علمای اهل سنت در مسئله قیام عاشورا، اعم از اصل قیام، خاستگاه، علل و اسباب و اهداف مترتب بر آن، دیدگاه یکسانی ندارند. اختلاف دیدگاه علمای اهل سنت در سه رویکرد مخالف قیام، موافق قیام و رویکرد خنثی قابل طبقه بندی است. بررسی ها نشان می دهد رویکرد مخالف قیام عاشورا صرفا متعلق به اقلیتی در میان اهل سنت است که واقعه را با محوریت پذیرش مشروعیت خلافت یزید می آورند و این گونه تحلیل می کنند که وی دارای خلافت و بیعت بوده و امام در شرایطی قیام کرده که هیچ یک از بیعت و خلافت را نداشته است. به همین دلیل، اقدام ایشان مخالفت صحابه و همراه نشدن ایشان را در پی دارد. آنان حرکت امام را شق عصای مسلمانان و گامی در جهت ایجاد تفرقه و فتنه تعبیر می کنند و معتقدند که روایات حرمت خروج بر عدم جواز قیام دلالت می کند. در پژوهش پیش رو با تبیین و نقد رویکرد مخالف قیام و دلایل حاکم بر آن به روش توصیفی - تحلیلی روشن شده است که طرفداران این رویکرد اولا به بی راهه رفته اند و ثانیا در اقلیت هستند.

قیام عاشورا, مخالفان قیام عاشورا, دلایل مخالفت با قیام, شبهات عاشورا, اهل سنت