مهدی رازانی - دانشیار، دانشکده حفاظت آثار فرهنگی، دانشگاه هنر اسالمی تبریز، تبریز، ایران، کدپستی: ۵۱۶۴۷۳۶۹۳۱.
لیلی نعمانی خیاوی - دانشجوی دکتری، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران، کدپستی: ۸۱۷۳۸۸۷۶۸۱.

استحکام بخشی از مهم ترین اقدامات حفاظتی و مرمتی است که برای پایدارسازی آثار آسیب دیده و به خصوص یادمان های تاریخی، مورداستفاده قرار می گیرد. عمدتا سنگ ها، آجرها و ملاط ها مصالحی متخلخل ناهمگن و ازلحاظ ترکیب شیمیایی پیچیده هستند و فرآیند استحکام بخشی آن ها به متغیرهای زیادی همچون خواص ذاتی، میزان آسیب دیدگی، ماده استحکام بخش و شرایط و روش اعمال ماده وابسته است. از طرفی مسئله عمق نفوذ ماده استحکام بخش چالشی در استفاده از مواد و بررسی کارایی و اثربخشی آن ها است. در این پژوهش روش های معمول برای سنجش میزان عمق نفوذ ماده پس از درمان ماده استحکام بخش در آثار متخلخل با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، موردبررسی قرارگرفته است. این مقاله به بررسی روش های مختلف شیمیایی، مکانیکی، تصویری و طیف سنجی برای اندازه گیری عمق نفوذ مواد تثبیت کننده در مواد و مصالح متخلخل می پردازد.

حفاظت و مرمت, ماده استحکام بخش, پوشش دهی, مصالح, تخلخل, عمق نفوذ