فروزان انصاری - کارشناس آموزش ابتدایی

نقش حساس تشویق و تنبیه بر دانشمندان تعلیم و تربیت و تمامی آنها که با آموزش و پرورش کودکان، نوجوانان و جوانان جامعه سروکار دارند پوشیده نیست. بسیار اتفاق افتاده است که با یک تشویق یا تنبیه به موقع و به جا و با توجه به شرایط لازم آن، زندگی فردی از مسیری انحرافی به راه راست تغییر یافته و بالعکس، در مفهوم کلی، تشویق از نظر مدیریت آموزشی یعنی ترغیب تکرار یک رفتار مطلوب است. منظور از تشویق که به آن تقویت مثبت هم گفته می شود، دادن یک پاداش مناسب به یک فرد پس از انجام یک عمل یا رفتار مورد نظر و پسندیده است. ریشه تشویق در پاداش است که به فرد در راستای تامین نیازهایش داده می شود. از آنجا که انسان به دنبال تامین نیازهایش است، هرگاه پس از انجام یک کار پاداش مناسب با آن نیاز را دریافت کند، به تکرار آن عمل تشویق می شود و به احتمال زیاد بار دیگر آن را برای دریافت مجدد پاداش انجام می دهد. تنبیه نیز در یک مفهوم کلی یعنی فراهم کردن زمینه از بین بردن یا کاهش تکرار یک رفتار ناخواسته است به تعبیری دیگر تنبیه یعنی کاهش احتمالی یک پاسخ خاص در زمان آینده که در نتیجه ارائه مستقیم یک محرک برای آن پاسخ بوجود می آید. در این تعریف، از تنبیه به عنوان یک امر الزاما منفی و ناخوشایند یاد نمی کنند، بلکه جنبه مثبت آن را در نظر می گیرند و آن کاهش یک عمل نامطلوب است.

تشویق، تنبیه، دین، جامعه، رویکرد