بررسی نسبت دادن «سرقت جام ملک» توسط حضرت یوسف علیه السلام به برادرانش

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه علمی شبهه پژوهی مطالعات قرآنی، دوره: 4، شماره: 7
  • کد COI اختصاصی: JR_QUST-4-7_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 43
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد امیر کسمائی

دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

ولی الله نقی پور فر

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه قم

چکیده

موضوع این مقاله از متشابهات قرآنی است که جز با تمسک به محکمات حل نمی شود. محکماتی که در سه دسته عام، خاص و سیاق، به عنوان کلید هایی هستند که می توان با آن ها به گنجینه فهم حدودی متشابهات دست یافت. حضرت یوسف بر اساس محکمات عام نبوت و ویژگی های خاص خود، اهدافی والا از جمله تربیت و هدایت مردم را در نظر داشت. در همین راستا نقشه نگه داشتن برادر تنی نزد خود و نسبت دادن سرقت به سایر برادران با هدف متنبه کردن آنها به گناهشان بود تا به خود آمده و توبه کنند. این هدف از طریق سارق خواندن آنها در ملا عام و شرمسار کردنشان میان کاروان ممکن می شد. ضمن آن که با این کار باعث می شد خواسته دیگر خود یعنی مهاجرت خانواده اش به مصر میسر شود. به این نحو، شبهه کذب و افترا توسط پیامبر خدا حل می شود. چنانچه روایات تفسیری نیز موید این نظر هستند. اگرچه احتمالات تفسیری دیگری نیز برای این آیات ذکر شده است از جمله: «موجه بودن گناه تهمت به خاطر هدف والا»، «انشائی بودن جمله اعلانی» یا «اعلان توسط مسوول امر»؛ اما با توجه به محکمات و دلایل، آنها را بعید می دانیم.

کلیدواژه ها

سوره یوسف, محکم و متشابه, سرقت, شبهه پژوهی, عصمت پیامبران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.