مریم روحی سرا - دانشجوی دکتری، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکزی، ایران
مسعود طاهری نیا - دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه لرستان، خرم اباد، ایران
حسن زلقی - استادیار، گروه حسابداری، دانشگاه بوعلی، همدان، ایران
احمد سرلک - دانشیار، گروه اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

مدیران و سرمایه گذاران همواره تمایل دارند نتایج تصمیمات و سرمایه گذاری های خود را بر اساس شرایط موجود و انتظارات پیش بینی کنند و از وقوع بحران های مالی در آینده آگاه شوند. بدون شک برای این کار، نیازمند تحلیلی درست از وضع موجود و پیش بینی رخدادهای آتی می باشند. لذا هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی پویا برای پیش بینی بحران های مالی احتمالی است. برای نیل به هدف پژوهش، ابتدا با استفاده از تحلیل مضمون ۲۵ شاخص از طبقه های شاخص های کلان اقتصادی، عوامل صنعت، ویژگی شرکت ها، وقایع سیاسی، فرهنگی، رفتاری شناسایی شد. سپس، با بکارگیری الگوریتم رگرسیون چندمتغیره، الگوریتم های هوشمند مورچگان و بهینه سازی ازدحام ذرات و با استفاده از داده های ترکیبی ۱۷۳ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۸ ، مدل پیشنهادی آزمون شد. یافته ها بر اساس روش رگرسیون نشان داد که برخی از معیارهای درون و برون شرکتی، تاثیر معناداری بر بحران مالی شرکت ها داشته است. از طرف دیگر، یافته ها نشان داد که از نظر کارایی، روش بهینه سازی مورچگان بیشترین کارایی را در مسئله پیش بینی بحران مالی دارد. در نهایت نیز مشخص شد که اطلاعات متغیرهای مستقل مورد بررسی می تواند بحران مالی شرکت ها را پیش بینی کند. یافته های تحقیق همچنین نشان می دهد که تا پنج سال قبل از بحران مالی می توان با دقت نسبتا بالایی بحران مالی را در شرکت ها را پیش بینی کرد اما با کاهش بحران مالی، به دلیل کاهش وضوح و دقت شاخص های پیش بینی بخش مالی، توانایی پیش بینی مدل نیز کاهش می یابد.

بحران مالی, درماندگی مالی, شاخص های درون و برون سازمانی