بررسی اضطرار و ضرورت از منظر فقهی و حقوقی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: هفتمین کنفرانس ملی دستاوردهای نوین در حقوق و روانشناسی
  • کد COI اختصاصی: PHCONF07_210
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 137
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین عزیزآبادی

دانشجوی دکترا حقوق جزا و جرم شناسی،دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران.

چکیده

قاعده اضطرار و ضرورت از عناوین ثانویه و قواعد، مبانی مشهور فقهی و از مهمترین فرآیند-قو اعد حقوقی است. اضطرار، صفتی است که در اثر شرایط تهدید آمیز و غیر قابل تحمل، مرتکب را به سوی فعل نادرست می کشاند. از چالش های اصلی این قاعده، سلب ضمان است که غالب فقها معتقدند که تنها نافی حکم تکلیفی است، برخی بر این باورند که قاعده اضطرار بر حکم وضعی نیز دلالت دارد، به گونه ای که دیدگاه های گوناگونی در سلب مسئولیت ارائه گردیده در این نوشتار پس از بررسی دیدگاه ها، این نتیجه به دست آمده است که نه تنها قاعده اضطرار درباب مسئولیت کیفری در مورد مسئولیت مدنی اشخاص منشا اثر است. نقش قاعده اضطرار در احکام وضعی و مسئولیت مدنی این است کسی که گناه و جرمی مرتکب نشده است مستحق خسارت نمی باشد و بایستی خسارت آن جبران شود چه از طریق اشخاص حقیقی یا از طریق اشخاص حقوقی یا دولت. بر اساس قاعده »الاضطرار لایبطل حق الغیر؛ اضطرار حق دیگری را باطل نمی کند. ما باید در پی اجرای عدالت و انصاف باشیم و راههای رسیدن به این قواعد در چارچوب تدوین قوانین و راهکارها و پیشنهادات دکترین و فقهای مجرب می باشد.

کلیدواژه ها

فقه، اضطرار، ضرورت، اکراه، دفاع مشروع.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.