گذر از مفهوم شهر اسلامی به کلانشهر اسلامی
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: سی و هفتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی
- کد COI اختصاصی: IUCC37_051
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 25
نویسندگان
استادیار دانشکده شهرسا زی، دانشکدگان هنرهای ز یبا، دانشگاه تهران
دانشجوی دکتری شهرسا زی، دانشکدگان هنرهای ز یبا، دانشگاه تهران
چکیده
علیرغم آنکه ویژگیهای شهرهای اسلامی از دیرباز مورد مطالعه قرار گرفته؛ اما همچنان تلقی روشن و مورد وفاقی از مفهوم شهر اسلامی وجود ندارد؛ تا جایی که جدالها بر سر وجود یا عدم وجود »شهر اسلامی« به پژوهشهای متعددی منجر شده و اغلب نیز در برطرف کردن ابهامها و چالشها توفیقی نیافته اند. علاوه بر این، در دوران کنونی شاهد ظهور کلانشهرها هستیم. به نظر می رسد آموزه های سنتی شهر اسلامی دیگر یارای توضیح پیچیدگیها و عدم قطعیتهای مفهوم پیچیدهای چون کلانشهر را نداشته و نمیتوان به کمک آنها، که اغلب در مقیاس طراحی شهریاند، به مفهوم کلانشهر اسلامی اندیشید. بنابراین ورای مفهوم شهر اسلامی، در »اکنون« دانش شهرسازی نیاز به تبیین و تکوین چارچوبی مفهومی برای »کلانشهر اسلامی« است تا هستی و چیستی آن را از ابهام و آشفتگی به شفافیت و غنا نزدیک کند. فقدان انسجام در معنا، نظریه و عمل »شهرسازی اسلامی« را میتوان ناشی از خوانشهای ظاهرگرایانه از اسلام در نظریهپردازی شهر مطلوب اسلامی دانست. بنابراین هدف تحقیق ابهامزدایی/ جدالزدایی از هستی و چیستی »شهر اسلامی«؛ و سپس تدوین، تشریح و تببین مولفه های سازنده »کلانشهر اسلامی« با اتکا به خوانشی ملموس و کاربردی از اسلام است. پژوهش از نوع بنیادی و با رویکرد کیفی است. در بخش اول با اتکا به روش »فراتحلیل کیفی« به بررسی مطالعات گسترده پیشین پرداخته و در بخش دوم با اتکا به نگرشی انتقادی و بر اساس روش »تفسیری اکتشافی« به ارائه مدلی مفهومی برای کلانشهر اسلامی پرداخته شده است. مدل مفهومی کلانشهر اسلامی متشکل از ارکانی همچون اصول (حرکت از عینیت به ذهنیت، خوانش اخلاقی و شالوده اسلامی)، ساحتها (کالبدی و غیر کالبدی)، ابعاد (زمانه، زمینه و اخلاق) و مولفه ها (نیازهای معاصر، زمینه کالبدی و غیرکالبدی و ارکان اخلاق اسلام) است که در فضایی سهبعدی تدوین شده و میتواند تعریف فضای زیست شهر و تحلیل قرابتش با آرمان کلانشهر اسلامی را در نظریه و عمل تسهیل نماید. مطالعه و خوانش کلانشهر اسلامی در فضای مفهومی سهبعدی، متشکل از ابعاد »زمانه، زمینه و اخلاق« به تعریف و تحدید فضای زیست کلانشهر اسلامی در دو ساحت کالبدی و غیر کالبدی میتواند چارچوبی مناسب برای مفهوم پردازی باشد.کلیدواژه ها
چارچوب مفهومی، نظریه کلانشهر اسلامی، فضای زیست، ابعاد ماهوی، ابعاد وجودی.مقالات مرتبط جدید
- نقش استعمار و استکبار جهانی در ترویج اندیشه و جریان تکفیر و افراطی گری در جهان اسلام
- تقبیح عادی سازی روابط با رژیم غاصب صهیونیستی
- نقش دیپلماسی عمومی ج.ا.ا در تقبیح عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی در افکار عمومی بین المللی
- شبکه مضمونی استکبارستیزی در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی
- تقبیح عادی سازی روابط با رژیم غاصب صهیونیستی با رویکرد )اسرائیلیات معاصر(
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.