امین محمودیان چوپلو - دانشگاه تربیت مدرس
قاسمعلی دیانتی تیلکی - دانشگاه تربیت مدرس
سید جلیل علوی - دانشگاه تربیت مدرس

گونه Frankenia hirsuta گونه چندساله هالوفیت است که در تولید علوفه مراتع اینچه برون نقش ایفا می کند. با بررسی آشیان بوم شناختی این گونه در بوم نظام مرتعی اینچه برون، می توان در پیش بینی پاسخ آن ها نسبت به عوامل محیطی و مدیریتی کمک موثری نمود. هدف از تحقیق، بررسی عکس العمل گونه Frankenia hirsuta به برخی گرادیان های محیطی در مراتع شوره زار اینچه برون با استفاده از تابع HOF می باشد. در این مطالعه، ۴۰۰ پلات ۴ مترمربعی در امتداد فاصله از آبشخور برداشت شد. نمونه برداری با روش سیستماتیک تصادفی صورت گرفت. در هر پلات، حضور گونه Frankenia hirsuta ثبت و همچنین در مرکز هر پلات، اقدام به نمونه گیری خاک از عمق صفر تا بیست سانتی متر شد. آزمایش های لازم برای اندازه گیری وزن مخصوص ظاهری خاک، رطوبت خاک، pH، EC، بافت خاک، کربن آلی، نیتروژن و فسفر انجام شد. به منظور برازش منحنی پاسخ گونه نسبت به گرادیان های محیطی از توزیع دوجمله ای از تابع HOF استفاده شد. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار ۳.۰۲R انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که دامنه اکولوژیک و مقدار بهینه اکولوژیکی نسبت به فاصله از آبشخور دام، به ترتیب برابر ۲۰۰-۱۰۰۰ متر و ۸۲۵ متر بوده است، نتایج نشان داد که حضور گونه Frankenia hirsuta با فاصله از آبشخور دام، به صورت همنوای افزایشی بود. منحنی عکس العمل گونه Frankenia hirsute با میزان رطوبت خاک، درصد شن، کربن آلی و ازت خاک به صورت همنوای افزایشی بوده است . به طور کلی، این گونه بیشتر در مناطق شور استان، به صورت لکه ای و در مکان های پست و نقاطی که از رطوبت مناسب و شوری به نسبت کمتری برخوردار است، انتشار دارد. برای حفظ و بهره برداری پایدار از این گونه پیشنهاد می شود که از چرای سنگین دام در این محدوده جلوگیری شود.

منحنی عکس العمل, Frankenia hirsuta, گرادیان های محیطی, تابع HOF