محمدرضا کوثری - دانشگاه یزد
محمدرضا اختصاصی - دانشگاه یزد

خشکسالی یکی از پرهزینه ترین مخاطرات طبیعی است که وقوع آن به خصوص در اقلیم های خشک و نیمه خشک که با محدودیت جدی منابع آب روبه رو هستند، شرایط نامناسبی را پدید می آورد. همچنین، پدیده تغییر اقلیم نیز می تواند خشکسالی ها را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین، بررسی روند خشکسالی ها طی سال های گذشته در این مناطق، امری ضروری است. در این مقاله، روند خشکسالی های هواشناسی و کشاورزی در مناطق فراخشک، خشک و نیمه خشک جهان و براساس شاخص استانداردشده بارش (SPI) موردبررسی قرار گرفته است. SPI در مقیاس های زمانی کوتاه مدت ۱، ۳ و ۶ ماهه براساس داده های شبکه ای بارش فراهم شده به وسیله  CRU، در بازه زمانی ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۴ ایجاد و سپس روند کلاس های متوسط تا شدید و بسیار شدید آن ها به وسیله آزمون ناپارامتری من-کندال موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از فراوانی مناطق بدون روند است. بااین حال، وجود روندهای پراکنده معنادار صعودی و نزولی در بسیاری از مناطق موردبررسی مشاهده می شود. روندهای منفی SPI که نشان دهنده افزایش خشکسالی هاست، در منطقه خاورمیانه، مرکز استرالیا و غرب آمریکا بیشتر مشهود است. افزایش شدت خشکسالی ها می تواند به محدودیت بیشتر منابع آب، به خصوص در کشورهای درحال توسعه دامن بزند.

خشک, خشکسالی, فراخشک, روند, مقیاس جهانی, نیمه خشک