محمود بهروزی - پژوهشکده انگور و کشمش- دانشگاه ملایر
سعید بازگیر - دانشگاه تهران
حمید نوری - دانشگاه ملایر
محمدعلی نجاتیان - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
داود اخضری - دانشگاه ملایر

به منظور شناسایی کانون گردوغبار بیابانی و اثرات آن روی ویژگی های انگور در دشت ملایر، پدیده گردوغبار به صورت ماهانه و سالانه بررسی و الگوهای همدید مولد آن در تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال و سطح دریا با روش کاهش متغیرها استخراج شد. سپس سرچشمه گردوغبار با مدل HYSPLIT ردیابی و گل غبار آن نیز ترسیم شد. برای بررسی اثرات گردوغبار بر انگور رقم بی دانه سفید، مطالعات آزمایشی در تاکستان ایستگاه تحقیقات انگور شهرستان ملایر طی سال های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ با تیمارهای شست وشو و عدم شست وشو پس از رخداد طوفان گردوغبار انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد بیشینه طوفان های گردوغباری در ماه خرداد و فصل بهار بوده که با روند صعودی از سمت غرب و جنوب به دلیل استقرار سامانه کم فشار در عربستان به همراه ناوه کم ارتفاع تراز میانی جو از رسوبات آبرفتی دجله و فرات در عراق، حورالعظیم در استان خوزستان و ربع الخالی در عربستان وارد دشت ملایر می شود. همچنین نتایج آزمون تی- استیودنت بیانگر اثر معنی دار گردوغبار بر کلروفیل a و b، تشکیل میوه، تعداد حبه، وزن خوشه و عملکرد انگور بود. رشد رویشی بوته همچون طول شاخه، وزن و سطح برگ تحت تاثیر گردوغبار تغییری نکرد، اما تشکیل میوه حدود ۱۲ درصد نسبت به تیمار شست وشو کاهش یافت که با کاهش تعداد حبه در خوشه، عملکرد بوته های گردوغبار را نسبت به شست وشو ۱۳ درصد کاهش داد.

تجزیه به مولفه های اصلی, تشکیل میوه, رنگیزه های فتوسنتزی, گل غبار, مدل HYSPLIT