وحید سرافرازی - دانشکده مهندسی راه آهن، دانشگاه علم و صنعت ایران
لیلا کاشی زنوزی - جنگلها و مراتع کشور
محمد خسروشاهی - جنگلها و مراتع کشور

پدیده فرسایش بادی و حرکت ماسه های روان از چالش های جدی سرزمین های خشک محسوب می شود. در پژوهش حاضر برای کنترل طوفان های ماسه و تثبیت گردوغبار، پوشش سنگ ریزه پیشنهاد شده است. برای این کار با انتقال ماسه از منطقه بیابانی بلاک ریلی منتظر قائم- تل حمید تاثیر پوشش سنگ ریزه با تراکم ۳۰، ۵۰ و ۷۵% در میزان باد بردگی ذرات شن و ماسه به کمک تست تجربی تونل باد و در سرعت های متفاوت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که برای سرعت های باد تا ۱۰ متر بر ثانیه نیازی به پوشش دهی سنگ ریزه نیست ولی در سرعت های بیشتر از ۲۰ متر بر ثانیه با افزایش درصد پوشش سنگ ریزه میزان فرسایش بادی به صورت توانی کاهش می یابد در سرعت های باد حدود ۱۶ متر بر ثانیه کارایی پوشش ۵۰ و ۷۵% به هم نزدیک بوده و تقریبا نتیجه یکسانی در بر داشت. ازاین رو در این گونه مناطق پوشش بیشتر از ۵۰%، فقط هزینه کار را بیشتر کرده ولی در نتیجه کار تاثیر قابل توجهی نخواهد داشت؛ بنابراین در مناطقی که امکان استفاده از سایر روش ها به دلایل مختلف ادافیکی یا اقلیمی وجود نداشته باشد می توان از پوشش دهی مواد غیر فرساینده مانند ریگ یا پوشش های سنگ ریزه ای به عنوان یک راهکار عملی برای جلوگیری از فرسایش بادی و گردوغبار استفاده کرد.

سنگ ریزه, تثبیت, گردوغبار, تونل باد