اثر تعداد جوانه راسی بنه بر گلدهی و برخی خصوصیات کیفی کلاله زعفران در دو سیستم کشت خاکی و هواکشت

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های زعفران، دوره: 11، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JSRB-11-2_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 90
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امین الله باقری فرد

دکتری گیاهان دارویی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران.

یوسف عسکری

استادیار، بخش تحقیقات جنگلها، مراتع و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران.

چکیده

زعفران گرانبهاترین ادویه جهان است که امروزه کاربردهای وسیعی در صنایع غذایی، دارویی، صنعتی و رنگرزی دارد. این تحقیق با هدف مقایسه محیط کشت (مزرعه و آیروپونیک) و حذف جوانه های جانبی (حذف کلیه جوانه ها به غیر از یک جوانه راسی و حذف تمامی جوانه ها به غیر از چند جوانه راسی) گیاه زعفران بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سال ۱۴۰۰ انجام گرفت. هر تکرار شامل ۵۰ عدد بنه بود که در مزرعه کاشت آن ها در بستر خاک و در محیط کنترل شده در سینی های کاشت چوبی صورت گرفت. صفات اندازه گیری شده شامل تعداد گل، وزن ترگل، وزن تر مادگی، وزن تر کلاله و خامه، عملکرد خشک خامه و کلاله و نیز محتوای مواد موثره کروسین و سافرانال بودند. نتایج تجزیه واریانس اثرات متقابل نوع بستر کاشت و تعداد جوانه راسی بر تعداد گل، وزن تر و خشک گلبرگ، وزن تر و خشک مادگی، وزن تر و خشک کلاله، مقدار کروسین و سافرانال در سطح پنج درصد معنی دار بود. بستر کشت آیروپونیک از نظر صفات کمی و کیفی مزیت بیشتری نسبت به کشت خاکی در محیط مزرعه نشان داد. تیمار حذف جوانه های جانبی به جز یک جوانه ی راسی، بیشترین مقادیر پارامترهای اندازه گیری شده را داشت. بیشترین وزن خشک کلاله در تیمار بستر کشت آیروپونیک و حذف جوانه های جانبی به جز یک جوانه راسی (۳۷۷/۱ گرم در ۵۰ عدد بنه) مشاهده شد. مواد موثره کلاله (شامل کروسین و سافرانال) در کشت آیروپونیک مقادیر بالاتری نسبت به کشت مزرعه ای نشان داد. بیشترین میزان کروسین (۶/۲۶ درصد در هر گرم) در تیمار بستر کشت آیروپونیک با حذف جوانه های جانبی به جز یک جوانه راسی مشاهده شد. در مجموع می توان بیان کرد کشت آیروپونیک در سال اول کشت زعفران مزیت بالاتری از نظر کمی و کیفی نسبت به کشت خاکی دارد.

کلیدواژه ها

آیروپونیک, زعفران, کروسین, گلخانه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.