بررسی ماهیت علمی تجری

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: ماهنامه دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی، دوره: 6، شماره: 66
  • کد COI اختصاصی: JR_JNAHS-6-66_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 60
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدعلی قادری

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی

چکیده

«تجری»، اجمالا به حالتی گفته می شود که مکلف با علم و اختیار، اقدام به جرم و گناه کند، ولی پس از اجرایی شدن مقصودش، عدم تطابق فعل و نتیجه با نیت فاعل، کشف می شود؛ در نتیجه او فعلی را مرتکب شده که جرم و گناه نبوده است. موضوع تجری از موضوعات مهم در علم حقوق و اصول فقه می باشد. لیکن با عنایت به چند وجهی بودن این بحث، در باب این که ذیل مسائل و موضوعات کدام علم، قرار گیرد، اختلافاتی در دیدگاه علماء دیده می شود، هرچند غالبا در علم اصول فقه مورد بررسی قرار گرفته است. این موضوع از آن جهت اهمیت پیدا می کند که بعضا نگاه حقوقی و بنیادی به مسائل اخلاقی یا کلامی و بالعکس، موجب کسب نتایج ناصحیح می گردد. لذا اهمیت دارد که هر موضوعی با رویکرد صحیح مورد ارزیابی قرار گیرد و از منظر تخصص علمی مرتبط، واکاوی شود. در این پژوهش که به شیوه توصیفی-تحلیل صورت گرفته، ضمن تبیین ابعاد موضوع «تجری» به این دست یافتیم که: هرچند، این موضوع از منظر حرمت و عدم آن، فقهی یا قواعد فقهی است لیکن از جنبه شمول اطلاقات ادله ی حرمت بر «تجری» در جایگاه علم اصول است. از باب استحقاق عقاب متجری نیز گرچه ظواهر بر کلامی بودن بحث دلالت دارد، لیکن مطابق با ادله ی ارائه شده، موضوع کلامی نیست و در باب علم اصول فقه مطرح می شود؛ لیکن موضوع قبح «تجری» از مباحث کلامی است.

کلیدواژه ها

تجری، حقوق، فقه، قواعد فقه، کلام، ماهیت علم، موضوع علم.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.