نقش میانجی طرحواره های ناسازگار درون فردی-بین فردی و اجتناب بین ادراک تروماهای دوران کودکی و نشانه های افسردگی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه روان شناسی کاربردی، دوره: 17، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_QAPSY-17-3_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 15
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی رضایی

استادیار، گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

محمد مهدی شریعت باقری

استادیار، گروه روان شناسی بالینی-تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

علیرضا مخبر دزفولی

دکترای روان شناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

چکیده

هدف: هدف این مطالعه، تعیین نقش میانجی طرحواره­ های ناسازگار درون­ فردی-بین ­فردی­­ و اجتناب بین ادراک تروماهای دوران کودکی و افسردگی بود. روش: روش این پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی (واحدهای شهریار و شهر قدس) بودند که در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ مشغول تحصیل بودند. از این جامعه ۴۸۹ نفر از با روش نمونه گیری دردسترس از انتخاب شدند. برای جمع­آوری اطلاعات از پرسش­نامه­ های ترومای کودکی (CTQ)، طرحواره های ناسازگار اولیه (SQ-SF)، پذیرش و عمل (AAQ-II)، تفکر ارجاعی (PTQ) و افسردگی بک-دو (BDI-II) استفاده شد. داده ها بوسیله آزمون های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل معادلات ساختاری (SEM) به ترتیب با نرم افزار SPSS۲۶ و AMOS۲۲ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ ها: نتایج نشان داد که طرحواره های درون فردی، بین تروماهای کودکی (غفلت و سواستفاده) و افسردگی نقش میانجی دارد (۰۵/۰>p). همچنین غفلت و سواستفاده کودکی با میانجی­گری دو متغیر طرحواره­ ها (درون­ فردی و بین ­فردی) و اجتناب، افسردگی را پیش ­بینی می­ کردند (۰۵/۰>p). در این مطالعه، میانجی­گری طرحواره ­های بین­ فردی بین تروماهای کودکی و افسردگی معنادار نبود (۰۵/۰<p) و فقط از طریق اجتناب می­ توانست افسردگی را پیش ­بینی کند (۰۵/۰>p). نتیجه­ گیری: در این مطالعه نقش میانجی طرحواره­ های درون­فردی بین تروماهای کودکی و افسردگی مورد تایید قرار گرفت. ولی طرحواره بین فردی فقط از طریق اجتناب افسردگی را پیش ­بینی می­کرد. بنابراین، در درمان افراد افسرده تمرکز بر طرحواره ­ها بویژه طرحواره ­های درون­ فردی و دستکاری رفتاری-شناختی از قبیل اجتناب رفتاری و شناختی ضروری به نظر می­ رسد.

کلیدواژه ها

اجتناب, افسردگی, تروماهای کودکی, طرحواره های درون فردی, طرحواره های بین فردی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.