فریده احمدی - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی محیط زیست، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
عبدالرحیم پذیرا - دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
مجید عسکری - دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
طیبه طباطبایی - دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

در پژوهش حاضر میزان تجمع فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در بافت های خون و عضله مولد ماده، تخم و نوزاد لاک پشت منقار عقابی در تیرماه ۱۳۹۷ در جزیره ام الگرم استان بوشهر سنجیده شد. در فصل تخمگذاری از نمونه های مولد ماده خون و بافت عضله و سپس از نمونه های تخم طبیعی و ناقص و همچنین عضله نوزاد نمونه برداری شد. سپس تخم های طبیعی به سه بخش پوسته، آلبومین و زرده و تخم های ناقص به دو بخش آلبومین و پوسته تفکیک شدند. پس از تفکیک نمونه ها و آماده سازی برای سنجش فلزات سنگین، میزان فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم به وسیله دستگاه ICP-Mass اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج به دست آمده بیشترین میزان تجمع زیستی فلزات سنگین مربوط به فلز روی و سپس سرب و کمترین میزان مربوط به فلز کادمیوم بود. بیشترین میزان تجمع به ترتیب در بافت های خون مولد، زرده تخم طبیعی و عضله نوزاد بود و کمترین میزان تجمع زیستی به ترتیب مربوط به فلز کادمیوم در این بافت ها بود. بیشترین میزان فلز کادمیوم در پوسته تخم طبیعی و ناقص مشاهده شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد بافت خون، زرده و پوسته تخم به ترتیب به عنوان شاخص زیستی فلزات روی، سرب و کادمیوم هستند و تجمع هر سه فلز در بافت های خون و عضله مولد و بخش های مختلف پوسته طبیعی و ناقص و همچنین عضله نوزاد کمتر از استاندارد جهانی WHO بود.

فلزات سنگین, خلیج فارس, لاکپشت منقار عقابی, جزیره ام الگرم, شاخص آلودگی