ایمان زارع حقیقی - کارشناس ارشد شیلات، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران
افشین قلیچی - دانشیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران
سارا جرجانی - استادیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران

این مطالعه برای ارزیابی تاثیر اسیدهای چرب بر بافت کبد و همچنین تغییرات آنزیم­های کبدی سرم خون ماهی قزل­آلای رنگین­کمان در هنگام جایگزینی کامل روغن ماهی با روغن­های گیاهی انجام شد. برای این منظور چهار تیمار شامل تیمار ۱ (شاهد): جیره حاوی روغن ماهی، تیمار ۲: جیره حاوی روغن سویا، تیمار ۳: جیره حاوی روغن آفتاب­گردان و تیمار ۴: جیره حاوی روغن کانولا، در نظر گرفته شد. ۲۵ قطعه ماهی با وزن متوسط ۱۳/۱±۱۲/۶۵ گرم در هر حوضچه (برای هر تیمار ۲ حوضچه) به صورت تصادفی توزیع و  به مدت ۵۰ روز تغذیه شدند. با توجه به نتایج به دست آمده، اختلاف معنی­داری از لحاظ وزن نهایی بین تیمارهای مختلف مشاهده نشد. مقادیر آنزیم­های کبدی (AST، ALT و LDH) در تیمار حاوی %۱۰۰ روغن ماهی به طور معنی­داری بیشتر از سایر تیمارها بود. بافت کبد در تمامی تیمارها ضایعاتی از قبیل دژنرسانس چربی، هیپرتروفی، نکروز سلولی، پرخونی و خونریزی داشت. این ضایعات در تیمار شاهد بیش­تر بود. با توجه به نتایج به دست آمده، اکسیداسیون روغن ماهی در جیره باعث آسیب دیدن کبد و بالا رفتن مقادیر آنزیم­های کبدی سرم خون می­شود. در نتیجه گیری نهایی می­توان بیان کرد که حداقل بخشی از روغن جیره می­تواند از منابع گیاهی تامین شود. همچنین در هنگام استفاده از روغن ماهی در جیره باید به کیفیت آن توجه زیادی شود.

قزل آلای رنگین کمان, روغن ماهی, روغن سویا, روغن آفتاب گردان, روغن کانولا