بررسی وضعیت قدیمی ترین نسخه شناخته شده غیرموجود کتاب های سلیم

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دوفصلنامه علوم قرآن و حدیث، دوره: 55، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JQHS-55-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 46
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

کاظم استادی

دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

چکیده

از دیرباز مناقشاتی درباره صحت و اعتبار احادیث کتاب های منسوب به سلیم که متونی روایی با موضوعات تاریخی کلامی است، وجود داشته است. لازم است پژوهش هایی راجع به نسخه های خطی این کتاب انجام شود؛ چه کتاب های کنونی سلیم جعلی باشد و چه حتی شخصیت سلیم هویت تاریخی نداشته باشد. با بررسی جدیدی که در سال ۱۳۹۹ش انجام شد، ۴۹نسخه فیزیکی از کتاب های منسوب به سلیم شناسایی شده و اطلاعات کتاب شناختی از آن ها در دسترس قرار گرفته است. قدمت نسخه های خطی کتاب های سلیم را از دو جنبه می توان در نظر گرفت: ا. قدیمی ترین نسخه خطی موجود از کتاب؛ ب. قدیمی ترین نسخه معرفی شده کتاب که البته غیرموجود است. اکنون نسخه مجلس (شماره ۱۵۶۳۸) به عنوان قدیمی ترین استنساخ از قدیمی ترین نسخه شناخته شده کتاب های سلیم معرفی شده است، ولی لازم است در خصوص این قدمت تاریخ کتابت آن تحقیقاتی صورت گیرد.نوشتار حاضر به بررسی این سوالات می پردازد: ۱. تاریخ ادعایی در نسخه مجلس برای نسخه کهن چگونه است؟ ۲. چه کسانی به این تاریخ و این نسخه کهن اشاره کرده اند؟ ۳. آیا شواهدی بر مخدوش بودن یا اعتبار این تاریخ درخور ارائه است؟حاصل آنکه تاریخ ۳۰۹ق برای نسخه کاتب الرمانی (نسخه مادر مجلس) جعلی است و تاریخ ۶۰۹ق برای این کتابت نیز چندان اثبات شدنی نیست.

کلیدواژه ها

نسخ خطی, تاریخ شیعه, کلام شیعه, ابومحمد الرمانی, کتابخانه مجلس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.