مژده قربانعلی زاده - دکتری جامعه شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

رفتارهای پرخطر، رفتارهای بالقوه مخربی هستند که افراد به طور ارادی یا بدون اطلاع از عواقب احتمالی مرتکب میشوند.شیوع رفتارهای پرخطر تاثیرات نامطلوبی بر بهزیستی نوجوانان و جوانان خواهد داشت. جوان بودن بخش عمده جمعیت کشورو فقدان رویکردهای کلنگر و فراتحلیلی در پژوهشهای آسیب شناسی از ضرورت های پژوهش در این حوزه است. به جهتبررسی شیوع رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان و جوانان، حدود ۴۰ پژوهش در دهه ۸۰ و ۹۰ با روش کتابخانه ای و مروری،مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. انواع رفتارهای پر خطر در این پژوهش عبارتند از پرخاشگری و خشونت، مصرف سیگار،مصرف قلیان، مصرف مواد مخدر، مصرف مشروبات الکلی، رفتار جنسی پیش از ازدواج. نتایج توصیفی و تحلیلی نشان می دهدکشور ایران به جز رفتار مصرف سیگار، در سایر رفتارهای پرخطر، با افزایش شیوع در جمعیت جوان و نوجوان مواجه است.علاوه بر افزایش کمی، کاهش سن شروع و افزایش شیوع رفتار پرخطر در دختران و زنان مشاهده می گردد. بررسی و مقایسهنتایج پژوهش ها نشان می دهد، فقدان مطالعات علمی کافی در بررسی رفتار پرخطر، ناهمگونی پژوهش ها در نتایج و آمارها،پراکندگی و مقطعی بودن پژوهش ها، نامشخص بودن تفکیک گروه های سنی، ابهام در آمارهای رسمی ، فقدان مرکز جامعپایش رفتارهای پرخطر و معدود بودن پژوهش های شیوع شناسی ملی از مهمترین چالش ها در بررسی تحقیقات شیوع شناسیکشور می باشد.

شیوع شناسی، رفتار پرخطر، نوجوانان، جوانان