اثر آللوپاتی قیچ (Zygophyllum eurypterum L.) بر خصوصیات جوانه زنی و مولفه-های رشدی گندم (Triticum aestivum L.) و پیچک (Convolvulus arvensis L.)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تحقیقات بذر ایران، دوره: 10، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JMS-10-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 52
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سکینه اسفندیاری

دانشجوی کارشناسی ارشد اگرواکولوژی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی شیروان، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

علیرضا دادخواه

استاد گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی شیروان، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

رضا رضوانی

دستیار پژوهشی گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی شیروان، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

چکیده

این پژوهش در سال ۱۴۰۱ به منظور مطالعه تاثیر عصاره آبی اندام های مختلف قیچ (Zygophyllum eurypterum L.) بر خصوصیات جوانه­زنی و رشد گیاهچه در گیاه گندم (Triticum aestivum L.) و علف هرز پیچک (Convolvulus arvensis L.) در دو آزمایش (آزمایشگاه و گلخانه) به ترتیب در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل عصاره­های آبی قیچ در غلظت های ۵، ۱۰ و ۱۵ درصد ریشه، ۵، ۱۰ و ۱۵ درصد اندام هوایی (ساقه و برگ) و شاهد (آب مقطر) بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره ها، صفات جوانه­زنی، رشدی و همچنین محتوای کلروفیل کل هر دو گیاه مورد نظر به طور معنی داری کاهش یافت. بیش­ترین میزان بازدارندگی مربوط به عصاره ۱۵ درصد اندام هوایی بود. فعالیت آنتی اکسیدانی (درصد مهارکنندگی رادیکال­های آزاد) گندم و علف هرز پیچک با افزایش غلظت عصاره های قیچ افزایش یافتند. عصاره ۱۵ درصد اندام هوایی قیچ، جوانه زنی در گندم و پیچک را به­ترتیب ۷/۶۳ درصد و در ۲/۸۹ درصد، نسبت به شاهد کاهش داد. با افزایش غلظت عصاره اندام هوایی از صفر به ۱۵ درصد در پیچک، طول ریشه ۸/۷۲ درصد و در گندم ۹/۵۲ درصد نسبت به شاهد کاهش پیدا کرد. بیش­ترین میزان فعالیت آنتی اکسیدان (درصد مهارکنندگی­رادیکال­های آزاد) علف هرز پیچک در غلظت ۱۰ و ۱۵ درصد اندام هوایی مشاهده شد که به­ترتیب به­میزان ۶۴ و ۷۳ درصد بود. نتایج آزمایش نشان داد غلظت­های مختلف عصاره قیچ تاثیر بازدارندگی بیش­تری بر صفات مورد بررسی در علف هرز پیچک نسبت به گیاه گندم داشت. اندام های هوایی قیچ نسبت به ریشه ، توانایی بیش­تری در محدودیت جوانه­زنی و رشد بذور گندم و پیچک داشت و می توان عصاره آبی ۱۵ درصد اندام هوایی قیچ را برای کاهش رشد و تضعیف علف هرز پیچک قبل از کاشت پیشنهاد نمود.

کلیدواژه ها

بازدارندگی, سرعت جوانه زنی, شاخص بنیه گیاهچه, علف کش, فعالیت آنتی اکسیدان, کلروفیل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.