تبیین موقعیت زمین ساختی-فرسایشی بلندی های البرز شرقی واقع در شمال پلایای دامغان در طی کواترنری

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه کواترنری ایران، دوره: 8، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_NQUA-8-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 49
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه کیارستمی

مخاطرات ژئومورفولوژیک، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مجتبی یمانی

ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

ابوالقاسم گورابی

ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

سید محمد زمان زاده

زمین شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

محمدرضا قاسمی

پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور،تهران، ایران

چکیده

ارتفاعات البرز شرقی واقع در شمال پلایای دامغان، به سبب وجود گسل­های متعدد همچون گسل آستانه، دامغان، تزره و عطاری جزء نواحی فعال زمین­ساختی ایران به شمار می­رود. هدف اصلی در این پژوهش شناسایی تغییرات زمین­ساختی و فرسایشی این بخش از ارتفاعات البرز و نواحی اطراف آن شامل پلایای دامغان در قالب پیدایش محورهای فرایش و فرورفتگی در طی کواترنری می­باشد که منجر به شکل­گیری لندفرم­های متعددی شده­است.  در این راستا،  از روش تحلیل و بررسی نقشه های همپایه و تفریقی برمبنای ناهنجاری­های ایجاد شده در رده­های آبراهه­ای متاثر از فرایندهای فرایشی و فرسایشی فعال در کواترنری استفاده به عمل آمد. بررسی­های انجام­شده بر روی منطقه مورد مطالعه نشان­می­دهد که دو  عامل زمین­ساخت فعال و سنگ­شناسی بر روی ساختارهای مورفولوژیک و لندفرم­های منطقه تاثیر بسیار زیادی دارند. نتایج نشان می­دهد که گسل­های منطقه در طی کواترنری فعال بوده و با  سازوکارهای متفاوت رانده و امتدادلغز که در برخی نواحی دارای جایگاه­های تراکششی و ترافشارشی نیز بوده­اند، مجموعه­ای از لندفرم­های فرایش­یافته یا فروافتاده را در ناحیه دامغان به وجود آورده­اند. برخی از این لندفرم­ها نشانگر عدم تطابق ساختاری البرز متاثر از فعالیت گسل­های ناحیه در ارتباط با عامل مهم سنگ­شناسی می­باشند.

کلیدواژه ها

لندفرم, گسل, نقشه همپایه, نقشه تفریقی, دامغان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.