زهرا حقیقی زیدهی - دبیر و فارغ التحصیل دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

فرهنگ یکی از عوامل موثر در شکل گیری هویت، رفتار و ارزش های افراد و جوامع است. اما فرهنگ نیز مستعد تغییر و تحول است و ممکن است تحت تاثیر عوامل داخلی و خارجی قرار گیرد. برخی از این تاثیرات ممکن است موجب آسیب به فرهنگ و هویت جامعه شوند و افراد را دچار خود باختگی فرهنگی کنند. برای پیشگیری از این آسیب ها و ارتقا ی سطح فرهنگی و آگاهی جامعه نیاز به تعلیم و تربیت وجود دارد. این مقاله با روش توصیفی، تحلیلی، تطبیقی و تاریخی و با استفاده از داده های کتابخانه ای، نقش تعلیم و تربیت در پیشگیری از آسیب های فرهنگی را از مناظر مختلف بررسی می کند. نتایج این مقاله نشان می دهد که تعلیم و تربیت می تواند به عنوان یک عامل فرهنگ ساز در جامعه عمل کند و به ارتقای سطح فرهنگی و آگاهی جامعه کمک کند. برای این منظور، لازم است که تعلیم و تربیت به گونه ای باشد که افراد را قادر سازد به انتقاد، تحلیل، خلاقیت، همکاری، احترام و مسئولیت پذیری. تعلیم و تربیت باید از رویکردها، روش ها، محتواها، ارزیابی ها و نظام های مناسب و موثر استفاده کند و با نیازها، علایق، توانایی ها، شرایط، امکانات، فرصت ها، اصول، اهداف، ایدئولوژی، واقعیت ها، قوانین، اخلاق و فرهنگ های جامعه هماهنگ باشد.

تعلیم و تربیت، فرهنگ، آگاهی