زهرا روح اللهی امیری - استادیار تاریخ، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران.
محسن الویری - استاد تاریخ، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران.
مرضیه باباخان - دانشجوی دکتری معارف اسلامی دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران.

تمدن­ سازی یکی از گفتمان­های نوظهور است که در جوامع علمی اذهان متفکران را به خود جلب کرده است. با توجه به اهمیت ترسیم تمدن بر پایه روایات اهل بیت علیهم­السلام، پژوهش حاضر، با روش تحلیل مضمون به گردآوری مضامین و کشف و استخراج رویکرد تمدنی اهل بیت علیهم السلام در روایات تاریخی از کتاب بحارالانوار پرداخته است. این گزارش های تاریخی در کتاب بحارالانوار در بخش تاریخ انبیاء الهی در چهار جلد جمع آوری شده است. رویکرد تمدنی به مثابه سطح تحلیل در این نوشته به عنوان ساختار نظری تحقیق به کاررفته است که در آن به دنبال کشف انگاره هدایت گر و هویت تمدنی است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که توحید، محوری­ترین و جامع­ترین اصل اعتقادی و دینی مطرح شده در متون دینی و گفتار و سیره ی پیامبران الهی است. با تحلیل و تبیین توحید، این حقیقت نمایان می­شود که توحید متضمن جهت دهی به انگیزه­های شخصی و از طرفی متضمن حیات اجتماعی بشر است. لذا، توحید به عنوان انگاره هدایت­گر تمدن خود را نشان می­دهد و به جوامع توحیدی یک هویت تمدنی می­بخشد.

توحید, انگاره هدایت­گر, رویکرد تمدنی, اهل بیت علیهم­السلام, بحارالانوار