علیجان آبکار - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حافظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
حمزه سعیدیان - ۱ استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حافظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
نجمه حاج سید علیخانی - ۲- محقق بخش تحقیقات حافظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

مسائل اقتصادی – اجتماعی در حوزه های آبخیز سراسر دنیا به یکی از مهمترین مقوله های مورد بررسی در حوزه های آبخیز تبدیل شده است. در این تحقیق ابتدا زیر حوزه های حوزه آبخیز یزدان آباد مشخص شدند و سپس به بررسی مسائل اقتصادی – اجتماعی حوزه آبخیز یزدان آباد پرداخته شد و درآمدهای ناخالص تولیدات حوزه و همچنین هزینه ها و سود خالص تولیدات حوزه مشخص شدند. سپس درآمد خالص منابع تولید و خانوار در حوزه آبخیز یزدان آباد به تفکیک سامان عرفی به دست آمدند و روش و مکانیسم راهکارهای عملی جهت حل مشکلات حوزه آبخیز یزدان آباد پیشنهاد گردیدند. با توجه به آنکه نظام های بهره برداری کشاورزی موجود در حوزه مورد مطالعه سنتی است لذا به دنبال خود یکسری مشکلات را که موجب فرسایش، کم آبی، کمبود درآمد و مهاجرت در حوزه می شود، در پی خواهد داشت. مطابق بررسی های اقتصادی انجام شده روی منابع تولید و درآمد و با توجه به نتایج نسبت هزینه به فایده منابع مختلف تولید حوزه آبخیز یزدان آباد ۵۵/۰ است که رقم پایینی است. راه کارهای عملی جهت حل مشکلات حوزه آبخیز یزدان آباد نیز شامل تشکیل تعاونی آبخیزنشینان، برگزاری کلاس های آموزشی، احداث دامداری نیمه صنعتی، احداث خانه بهداشت و درمان دام، احداث زیر ساخت های گردشگری و برنامه های مدون کشت و بهره برداری گیاهان دارویی پیشنهاد می گردد. نتایج تحقیق نشان داد که در حوزه آبخیز یزدان آباد بیشترین نوع سامانه های عرفی مربوط به روستایی – عشایری و کمترین نوع سامانه های عرفی مربوط به روستایی می باشد.

کلمات کلیدی: مسائل اقتصای - اجتماعی, فرسایش, خسارت, حوزه آبخیز یزدان آباد