زمین لرزه تاریخی ۸۵۶ AD کومس : مروری بر مطالعات پارینه لرزه شناسی سامانه گسلی آستانه، البرز مرکزی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 16، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JARCS-16-1_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 23
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمید نظری

کرسی یونسکو در مخاطرات زمین شناسی ساحلی، پژوهشکده علوم زمین، تهران، ایران

ژان فرانسوا ریتز

دپارتمان علوم زمین، UMR ۵۲۴۳, دانشگاه مونت پلیه، مونت پلیه، فرانسه

مگالی ریزا

مرکز اروپایی تحقیقات و آموزش در علوم زمین زیست محیطی، سرژ، فرانسه

رضا سلامتی

سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

شنون ماهان

سازمان زمین شناسی امریکا، صندوق پستی: ۲۵۰۴۶, M.S. ۹۷۴ ، دنور، ایالات متحده امریکا

محمد علی شکری

سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

ژان لوک میشلت

UMR IDES، دانشگاه پاریس- جنوب، ۹۱۴۰۵ ارسی، فرانسه

میشل مسلوت

UMR IDES، دانشگاه پاریس- جنوب، ۹۱۴۰۵ ارسی، فرانسه

محمد فروتن

دانشکده زمین شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

شیرین زارعی

کرسی یونسکو در مخاطرات زمین شناسی ساحلی، پژوهشکده علوم زمین، تهران، ایران

چکیده

چکیدهگسل آستانه به طور کلاسیک به عنوان سرچشمه ویرانگرترین رخداد لرزه ای تاریخ در شمال خاوری ایران، زمین لرزه۸۵۶ کومس با بزرگای تخمینی بین ۴/۷ تا ۹/۷ توصیف می شود.در این مقاله بر پایه نتایج به دست آمده از پژوهش های پارینه لرزه شناسی برآمده از ترانشه های AT۱ AT۴ , AT۳ , AT۲, و AT۵ در راستای گسل آستانه به تعیین بزرگای لرزه های گذشته و دوره بازگشت آنها می پردازیم. مطالعه ی پارینه لرزه شناسی در راستای گسله در دو ساختگاه کفه گلی پلایا و گرابن، شواهدی از رخداد ۵ تا ۸ زمین لرزه را در گذشته را ارائه می نماید که با استفاده از تاریخ گذاری لومینسانس و رادیوکربن تعیین سن شده اند. جوانترین گسیخت لرزه ای در ترانشه AT۵ در بازه ی زمانی BP ۲۰ ± ۷۰۰ سال و ۱۴۰ ± ۱۳۷۰ سال سن IRSL دیده شد که می تواند منطبق بر گسیخت تاریخی زلزله کومس باشد. واکاوی و اندازه گیری ریخت شناسی تجزیه و تحلیل در امتداد پهنه گسل جابه جایی هم ارز ۳/۰± ۹/۳ متر را برای زمین لرزه پیش از آخر برآورد می نماید. گسیختگی سطحی نشان دهنده بزرگای گشتاوری بین ۳/۷ و ۵/۷ قابل مقایسه با بزرگی تخمینی برای رخداد تاریخی کومس است. توزیع رخدادهای گذشته در طول زمان نشانگر یک الگوی لرزه ای شبه دوره ای با دوره بازگشت میانه ۲۳۰ ± ۱۸۰۰ سال می باشد.

کلیدواژه ها

نو زمین ساخت قاره ای, البرز, گسل آستانه, زمین لرزه کومس, پارینه لرزه شناسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.