هویت قومی در جامعه ایرانی: همگرایی یا واگرایی (مرور نظام مند مطالعات کمی از ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۱)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله مسائل اجتماعی ایران، دوره: 14، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JSPI-14-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 60
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی قنبری برزیان

University of Isfahan

مصطفی ظهیری نیا

University of Hormozgan

چکیده

این نوشتار به دنبال تحلیل هویت قومی در جامعه ایرانی بر پایه پژوهش های انجام شده در حوزه هویت قومی است و به این مهم می پردازد که برجستگی هویت قومی در برابر هویت ملی در میان اقوام ایرانی چگونه است؟ و عوامل موثر بر واگرایی و همگرایی کدم اند؟ در چهارچوب نظری، افزون بر دو رویکرد کلان خطی و غیرخطی بودن نسبت و رابطه این دو هویت، از نظریه های ناسیونالیسم قومی، رقابت نخبگان، توسعه نامتوازن و محرومیت نسبی نیز بهره گرفته شده است. در این تحقیق با به کارگیری روش مرور نظام مند، ۴۸ پژوهش مرتبط با مسئله هویت قومی از سال ۱۳۸۰-۱۴۰۱ در ایران انتخاب شدند. یافته ها نشان داد همه اقوام ایرانی بر ایران محوری هویت خود تاکید دارند و برجستگی هویت ملی در اولویت نخست گزینش هویتی همه اقوام ایرانی قرار دارد. همچنین، میانگین نمرات هویت ملی در مقایسه با هویت قومی بسیار بالاتر است و بیش از ۸۵% گروه های اجتماعی مختلف ایرانیان به ایرانی بودن خود افتخار می کنند. درعین حال، بالندگی به هویت قومی و تعهد و تعلق قومی در اقوام ایرانی نمره بالایی دارد (نزدیک به ۶۰). با توجه به نتایج این تحقیقات و تاکید بر مطالبه گری قانون محور توسط اقوام، کنش های جمعی فراقانونی و همراه با خشونت و واگرایانه و گرایش قومی فرامرزی در ذهنیت اقوام ایرانی جایگاهی ندارد.

کلیدواژه ها

Ethnic politics, Ethnic identity, Divergence, Convergence, Social justice., سیاست قومی, هویت قومی, واگرایی, همگرایی, عدالت اجتماعی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.