موسی کاظم زاده - پژوهشگر ح وزه فرهنگ، دین و رسانه

در فرهنگ اسلامی ، گناه باعث بلاست و بلا، تذکر و هشدار خدای رحمان است که عده ای با مشاهده بازتاب طبیعی اعمال زشت خود درعالم، توبه می کنند و باز می گردند و خود را از ادامه مسیر هلاکت بار و نابود کننده گناه، و از شقاوت ابدی دور می کنند . لذا بلایا،هشداری از روی رحمت خداست و دعوتی ع ملی برای جامعه گناه آلوده است که دامنی بتکانند . بلازدگی عمومی ، جراحی تلخ جامعه آلودهو معلول گناه زدگی عمومی است . بلای خدا، تذکری عمیق برای آن هایی است که گوش شنیدن نداشته اند، تا شاید با چشیدن بیدارگردند. بلا در معارف اهل بیت، هدیه و نردبان ترقی برای مو من، و کفاره و عامل پاک سازی برای گنهکاران، کیفری هشدار دهنده برایدیگران است . قرآن برای موضع گیری در برابر بلایا، دیدگاه خاص و راهی روشن و پر فایده ارایه می دهد . این که در ارزیابی هایمان ، بلا راعامل گناه معرفی نماییم، انتقاد خشم آلود قرآن را در بر دارد، زیرا قرآن ، انسان ها را به سوی بازگشت ، توبه و پندپذیری در مقابل بلادعوت می کند . قرآن ، بلا را در سایه گناه می داند و عامل هر گرفتاری را، گناه فرد گرفتار یا اطرافیان اومی داند و بس ! و توصیه می نمایدکه با مشاهده بلا، تنها یقه گناه و گنه کاران را بگیرید. در فرهنگ دینی ، مسبب حوادث طبیعی ، گنهکاران جامعه و همراهان و زمینه سازان آنها و راضیان به کار آن ها هستند .در فرهنگ قرآنی ؛ نظریه پردازان گناه، قانون گذاران حمایت از گناه و ترویج دهندگان گناه و فساد، عامل تمامی بلایای اقتصاد ی، و فرهنگی و طبیعی معرفی می گردند. حقیقت دنیا؛ در آمیخته با بلا، فنا و تلخی هاست و این میدان امتحان و عرصه رشد و حرکت است . این دنیا جای آرامش و آسایش و لذت دائمی نیست. دنیا، محل تولد و رشد و تکامل جسمی و روحی انسان ، و نیز جایگاه شکوفایی استعدادهای ذاتی و فطری انسانها و همه موجودات است و این شکوفایی، جز با تحرک و تکاپو و خروج از ایستایی و سکون دست یافتنی نیست . حوادث هر چقدر بزرگ و سنگین باشند، به نسبت بزرگی و سنگینی، انس ان و جامعه را به حرکت و تکاپو وادار می کنند؛ چرا که بلا دیده ، جز عکس العمل چاره دیگری ندارد و حتی سکون و سکوت در برابر حادثه نیز اثر گذار و تعیین کننده می گردد. اما آنچه بعد از وقوع حوادث بزرگ مهم است، نوع انتخاب گزینه ها و کیفیت انفعال و عکس العمل انسان هاست که به رشد یا سقوط مضاعف آن ها منجر می شود . درابتدای این مقاله ضمن تعریف طبقه بندی بلایای طبیعی و انواع بلایای طبیعی در جهان وایران به بررسی بلایای طبیعی از دیدگاه قرآن وآموزه های دینی واسلامی و وظ یفه مردم بعد از مشاهده عذاب و بلا یای طب یعی ، به مهمترین حوادث طبیعی مخرب و مرتبط با علوم زمین از جمله سیل، زلزله، زمین لغزش ، خشکسالی و ... درپایان با آشنایی به روشهای پیش بی نی و پیشگیری به ارایه راهکار ونتیجه گیری پرداخته شده است.

قرآن ، باورهای دینی ، بلایای طبیعی ،آموزه های قرآنی ودینی ،کاهش بلایای ،حوادث ،اعمال، امتحان ، صبر، استقامت