ارزیابی و تحلیل ریسک وقوع زلزله بر شبکه آبرسانی شهر تهران

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، دوره: 10، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JSAEH-10-2_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 113
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

معصومه هاشمی

Ph.D Student of Geomorphology, Department of Natural Geography, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.

عزت الله قنواتی

Associate Professor of Geomorphology, Department of Natural Geography, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran

علی احمد آبادی احمد آبادی

Associate Professor of Geomorphology, Department of Natural Geography, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran

اویس ترابی

PhD in Water Management, Mahsab Sharq Consulting Engineers, Tehran, Iran.

عبدالله مظفری

MA of Civil Engineering, Tehran Province Water and Wastewater Company, Tehran, Iran.

چکیده

سیستم آبرسانی شهری مهم ترین زیر ساخت حیاتی به شمار می آید که معمولا در اثر وقوع حوادث طبیعی به ویژه زلزله و سیل آسیب می­بیند از این رو عملکرد خطوط لوله سیستم آبرسانی، تعیین کننده میزان تاب آوری و طراحی زیر ساخت در برابر مخاطرات متعدد طبیعی و انسان ساختی است. خطوط لوله شبکه آب در معرض بیشترین خسارات هستند. در همین راستا با مدلسازی لرزه ای و آنالیز مکانی عوارض شبکه انتقال آب شهری، لرزه خیزی شهر تهران مورد بررسی قرار گرفت و شاخص های لرزه ای PGV,PGD،PGA شهر تهران محاسبه گردیده و میزان خطر پذیری منطقه مورد ارزیابی دقیق لرزه ای قرار گرفت. از طرفی برای وزن دهی شاخص های فوق از مدل ANP استفاده شده است. برای بررسی تعاملات و ارتباطات میان معیارها از نظر میزان اثرگذاری یا اثرپذیری از یکدیگر با توجه به هدف پژوهش و انجام مقایسات زوجی بین آنها پرسشنامه های مربوط تهیه و توسط کارشناسان مرتبط با موضوع پژوهش تکمیل گردید. مدل مفهومی ANP تهیه و در نرم افزار Super Decision اجرا گردید. پس از ترسیم وضعیت مخاطره و محاسبه آسیب پذیری شبکه آبرسانی استفاده از روش SAW مورد توجه قرار گرفت و وضعیت ریسک بر روی شبکه آبرسانی با روش SAW محاسبه گردید.. برای محاسبه ریسک زلزله براساس رابطه R= H*V مقادیر این دو مولفه (توان لرزه زایی، آسیب پذیری) در هم ضرب شده اند. این محاسبه در نرم افزار GIS  روی لایه های توان مخاطره زایی و آسیب پذیری انجام و نتیجه نهایی حاصل از این محاسبه در نقشه میزان ریسک پذیری نمایش داده شد. میزان ریسک محاسبه شده برای تمامی شبکه انتقال آب بر اثر زمین لرزه نشان داده شده است. نتایج نهایی حاکی از این است که پتانسیل خطر از خطر کم تا خیلی زیاد وجود دارد بیشترین مساحت منطقه در کلاس ریسک کم خطر با ۵۰ درصد مربوط به نواحی جنوبی از منطقه مورد مطالعه و بیشترین میزان ریسک با حدود ۱۴ درصد بیشتر در نواحی شمالی به چشم می خورد که در برنامه ریزی ها باید در اولویت باشد.

کلیدواژه ها

Hazard, Earthquake, Tehran City, Vulnerability, Water supply network, Risk, مخاطره, زمین لرزه, شهر تهران, آسیب پذیری, شبکه آبرسانی, ریسک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.