نقش فضای مجازی در تحقق اغتشاشات سال ۱۴۰۱

زمینه و هدف: کشور عزیزمان ایران اسلامی از بعد پیروزی انقلاب، همواره با فراز و نشیب های بسیاری نسبت به بیگانگان مواجه بوده است و همواره کشورهای غربی سعی بر ایجاد تنش های داخلی داشته اند، استفاده از حربه های مختلف از سال ۱۳۸۸ تا سال ۱۴۰۱ مهترین اهداف آشوب گران خارجی و داخلی بوده است، نشر اکاذیب از مهمترین حربه های در جهت ایجاد اغتشاشات سال ۱۴۰۱ است و با بزرگنمایی در این حوزه تلاش ها جهت متلاشی نمودن کشور انجام گشت که به سرانجام نرسید. جرم پخش اخبار بدون سند و مدرک، نشر اکاذیب و مطابق مواد ۷۴۶ و ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی و ماده ۳۰ قانون مطبوعات، به معنای انتشار و پخش اخبار دروغ و خلاف واقع با قصد ضرر زدن به دیگران، تشویش اذهان عمومی یا مقامات دولتی است، جرم نشر اخبار و ادعا های بدون سند و مدرک حتی اگر شخص ضرری نبیند یا فضای ذهنی جامعه مشوش نگردد، به صرف پخش اخبار دروغ نیز جرم تحقق پیدا میکند.روش تحقیق: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی است و یافته ها نشان دهنده آن است که -قانونگذار در ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی در قبال رکن قانونی این مسئله را بررسی نموده است.یافته ها: نشر اکاذیب یکی از جرایمی سایبری در فضای مجازی میباشد. نشر اکاذیب به دلیل اینکه موجب آسیب روحی و معنوی و حیثیتی در فضای مجازی برای بزه دیده را به دنبال دارد جز جرایم علیه حیثیت معنوی اشخاص نامیده میشود. و شخص بزه دیده میتواند اعاده حیثیت بنماید.در مورد جرم نشر اکاذیب در حقوق جزای سنتی رکن قانونی این جرم، ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی میباشد . همچنین اگر این جرم در محیط سایبری صورت گیرد بزه انتشار اکاذیب رایانه ای تحقق یافته است و مشمول؛ ماده ۱۸ قانون جرائم رایانه ای میگردد که در ادامه به شرح این قوانین پرداخته میشود.نتیجه گیری: مهم ترین ابزار بیگانگان برای تاثیرگذاری بر روند اغتشاشات، به خصوص در پی وقایع پس از آن رسانه های مختلف مکتوب، شنیداری، دیداری و ... بوده است. در میان رسانه های مذکور، نقش و تاثیر رسانه های اجتماعی برای تصاحب افکار عمومی و رقم زدن مانورهای جمعیتی و خیابانی و آشوب های به وقوع پیوسته در تهران بی بدیل بود. انعکاس و انتشار اخباری مانند اعتراضات دی ماه ۹۶، طرح اجرای سهمیه بندی بنزین در آبان ۹۸ و تجمعات صنفی و اعتراضی مانند مالباختگان موسسات مالی، با شیوه ای خام همراه با اغراق و بزرگنمایی، زمینه ساز فراهم شدن خوراک خبری برای محافل و رسانه های ماجراجو و معاند با نظام و کشور شد که تبعات سنگین و بعضا جبران ناپذیری به دنبال داشت. تکرار چنین رفتارهای اعتراضی در سال ۱۴۰۱ سبب گشت تا بیشتر بر موضوع نقش فضای مجازی در تحقق اغتشاشات توجه گردد؛ بههمین دلیل در این مقاله سعی بر این است تا به بررسی نقش فضای مجازی در تحقق اغتشاشات سال ۱۴۰۱ بپردازیم.

کلیدواژه ها:

فضای مجازی ، اغتشاش ، اعتراض ، بحران