ریز پهنه بندی خطر سیلاب در محدوده شهر نیشابور در راستای توسعه شهری

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، دوره: 2، شماره: 7
  • کد COI اختصاصی: JR_JUPM-2-7_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 27
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوالقاسم امیراحمدی

نویسنده

صغری کرامتی

نویسنده

طیبه احمدی

نویسنده

چکیده

به منظور پهنه بندی سیلاب در شهر نیشابور، منطقه ای به وسعت ۳۹۰ کیلومتر مربع، شامل محدوده فعلی شهر و محدوده شبکه های هیدروگرافی منتهی به شهر انتخاب شد. این منطقه شامل سه واحد ژئومرفولوژی کوهستان، دشت سر (همراه مخروط افکنه های آبرفتی) و دشت است. گسترش شهر از واحد ژئومرفولوژی دشت آغاز و با گسترش به سمت کوهستان قسمتی از سطح مخروط افکنه های آبرفتی را پوشانده است. ابتدا منطقه مورد مطالعه (حوضه ۳۹۰ کیلومتری) به علت وسعت زیاد به ۳ زیر حوضه تقسیم و حداکثر دبی لحظه-ای سیلاب هر حوضه تا دوره برگشت ۱۰۰ ساله محاسبه گردید. هدف از این محاسبه، تخمین حد اکثر حجم سیلاب ورودی به محدوده بافت شهری از حوضه های مذکور بوده است.سپس با تهیه لایه های مورد نیاز محدوده شهر، اقدام به تعیین وزن هر لایه بر اساس میزان اهمیت آن در بروز سیلاب گردید. پس از وزن دهی نهایی، لایه ها به صورت دو به دو مقایسه و ماتریس حاصل از این مقایسات به نرم افزار Idrisi منتقل و ضریب نهایی برای هر لایه تعیین شد. در نهایت، با اعمال این ضرایب از طریق منویRaster calculator در نرم افزار ArcGis نقشه پهنه بندی خطر سیلاب در محدوده شهر نیشابور تهیه گردید. بدین ترتیب، محدوده های بحرانی بافت شهری در برابر سیلاب و آب گرفتگی مشخص و خسارات ناشی از سیل در قالب نقشه ارزیابی خسارت ارائه شد. این نقشه نشان می دهد که حدود ۱۵% از شهر در پهنه خطر زیاد، ۴۵% در پهنه خطر نسبتا زیاد، ۳۰% در پهنه خطر نسبتا کم و ۱۰% در پهنه کم خطر از لحاظ سیل گیری قرار دارد. هم چنین با تهیه نقشه ارزیابی خسارت مشخص شد که پهنه های مشخص شده ۸۰ درصد منطبق با پهنه های مختلف از نظر شدت سیل گیری است.

کلیدواژه ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.