محمدرضا پورمحمدی - دانشگاه تبریز
شهریور روستایی - دانشگاه تبریز
احمد اسدی - دانشگاه تبریز

شهر به عنوان عالی­ترین نمود تمدن بشری، نقش بنیادینی در ایجاد زندگی خوب برای تمام شهروندان دارد. اما در عین حال تاکید بر ابعاد کمی رشد در بسیاری از کشورها بویژه در کشورهای در حال توسعه منجر به دو قطبی شدن شهرها گردیده است. که قطبی از شهرها دارای مقبولیت و مطلوبیت بیشتر از نظر اجتماعی بوده و قطب دیگر دارای مطلوبیت و مقبولیت اجتماعی پایینی  است که این خود در ظرفیت­پذیری این بافت­ها موثر بوده است. هدف از این مطالعه، ارزیابی مطلوبیت و رفاه اجتماعی تعدادی از محلات بافت فرسوده شهر زنجان  است که با اقبال بیشتری ساخت و سازهای مسکونی در آنها صورت می­پذیرد. پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است و اطلاعات مورد نظر به صورت مشاهده، تهیه نقشه­های ضروری و تکمیل پرسشنامه جمع­آوری گردید و برای تحلیل آنها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. حجم نمونه ۳۶۵ خانوار  است که از جامعه آماری بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان که ۷۱۶۰ خانوار  است، انتخاب شده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که مطلوبیت اجتماعی در سطح مطلوب و مسکن­گزینی در حد متوسط بوده و بین مسکن­گزینی و مطلوبیت اجتماعی رابطه مثبت و معنی­داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می­دهد که متغیر مطلوبیت اجتماعی ۳۲ درصد واریانس مسکن­گزینی را تبیین کرده است. طبق یافته­ها هرچه در یک محله مطلوییت اجتماعی در سطح بالایی باشد منجر به افزایش سکونت­پذیری آن می­گردد بنابراین با افزایش رفاه اجتماعی و به تبع آن مقبولیت اجتماعی می­توان تا حدودی به ظرفیت­پذیری بافت­های فرسوده امیدوار بود.

مطلوبیت اجتماعی, مسکن­گزینی, بافت فرسوده, شهر زنجان