عادل سپهر - دانشگاه فردوسی مشهد

تحول اکوسیستم­های شهری در مقیاس زمان و مکان حاصل روابط پویای بین عوامل اقتصادی-اجتماعی و فرآیندهای زیستی-فیزیکی است. انعطاف­پذیری اکولوژیکی اکوسیستم­های شهری به معنی درجه تحمل­پذیری آنها در برابر آشفتگی­ها قبل از تغییر و بازسازی در ساختار و عملکرد این سیستم­هاست. انفصال و قطعات جداگانه اکولوژیکی، کاهش میزان پوشش، تغییرات در سیستم هیدرولوژیکی، چرخه مواد و یکنواختی در ترکیب گونه­ای (هموژنیتی)، اکوسیستم­های شهری را محیط­های آسیب­پذیر معرفی نموده است. سیستم­هایی که الگوهای شهر مانند شکل، کاربری و ارتباطات، اثرات گوناگونی بر پویایی اکوسیستم و انعطاف­پذیری اکولوژیکی آن گذاشته است. در این مقاله ارتباط الگوهای شهری با عملکرد اکوسیستم در قالب مدلی مفهومی تحلیل شده است. فرض بر این است که انعطاف­پذیری در اکوسیستم­های شهری تابع فعالیت­های انسانی و زیستگاه­های طبیعی است که بوسیله فرآیندهای اقتصادی-اجتماعی و بیوفیزیکی در نواحی شهری اداره می­شود. مدل تحلیل شده در این مقاله می­تواند در برنامه­ریزی و مدیریت شهری برای پژوهشگران این حوزه ملاک عمل قرار گیرد.

انعطاف پذیری, اکوسیستم شهری, محدوده جذب پوشش, محدوده جذب پراکنده, الگو