فرشید قاسمی - دکترای برنامه ریزی درسی، معاون پژوهش، برنامه ریزی و نیروی انسانی اداره کل آموزش و پرورش فارس
احمد مهاجری - کارشناس تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش فارس
شهره اسکندری - کارشناسی ارشد دبستانی و پیش دبستانی
حسن آب روشن - دانشجوی دکتری و مدرس دانشگاه فرهنگیان

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه تفکر انتقادی فرهنگیان دوره­های ابتدایی، راهنمایی، متوسطه و پیش دانشگاهی استان بوشهر و ارائه راهکارهایی جهت افزایش مهارت تفکر انتقادی آنها اجرا شده است. در این پژوهش از روش پژوهش توصیفی- پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری شامل فرهنگیان (معلمان، دبیران، مدیران) دوره­های ابتدایی، راهنمایی، متوسطه و پیش­دانشگاهی استان بوشهر بود که با روش نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای و با توجه به فرمول کوکران، ۲۸۰ نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار پژوهش شامل آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا بود. برای پاسخ به پرسش­های پژوهش، از آزمون T و تحلیل واریانس عاملی استفاده گردید. نتایج پرسش اول پژوهش نشان داد بین میزان تفکر انتقادی فرهنگیان دوره­های گوناگون تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتایج پرسش دوم نشان داد مهارت تفکر انتقادی معلمان در مولفه­های استدلال استقرایی و قیاسی بیش­تر از سایر مولفه­ها می­باشد. نتایج پرسش سوم نشان داد که تفاوت معنی­داری بین مهارت­های تفکر انتقادی معلمان زن و مرد وجود ندارد. پرسش چهارم تفاوت بین تفکر انتقادی فرهنگیان با مدرک تحصیلی متفاوت را نشان نداد. پرسش پنجم پژوهش نشان داد که مهارت تفکر انتقادی معلمان رشته هنر بیش­تر از معلمان سایر رشته­ها می­باشد. نتایج پرسش ششم نشان داد که تفاوت معنی داری بین تفکر انتقادی معلمان با توجه به سابقه خدمت آنها تفاوت معنی داری وجود ندارد.

تفکر انتقادی, استدلال استقرایی, استدلال قیاسی