قواعد فقهی ناظر بر مبانی سرقت ژنتیک
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: فصلنامه حقوقی قانون یار، دوره: 7، شماره: 26
- کد COI اختصاصی: JR_GHANON-7-26_014
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 51
نویسندگان
نویسنده مسئول
دارنده تندیس پژوهشگر برتر از موسسه قانون یار
چکیده
یافته های علمی بشر هر روز ابعاد گسترده تری می یابد و محققان و پژوهشگران رشته های مختلف علوم با مطالعات عمیق و جامع خود به دستاوردهای جدیدی در جهان علم دست می یابند. در میان پیشرفت های چند دهه اخیر، گسترش بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک، تاثیرات عمیقی بر زندگی بشر گذاشته است. اندیشمندان دینی، از اولین افرادی بودند که به چالش های اخلاقی علوم ژنتیک اشاره کرده و آن را مورد نقد و بررسی قرار دادند. فقه در بردارنده برنامه زندگی مسلمانان در همه ابعاد است و حقوق موضوعه ایران از فقه شیعه اقتباس شده است. در فقه شیعه، به جرایم اجتماعی از جمله سرقت پرداخته شده است. «ژنتیک» یکی از خاص ترین ویژگیهای جسمی افراد است و «داده های ژنتیکی» از جمله دستاوردهای علمی عصر جدید است که مطالعه بر روی سلولهای بنیادی انسان را شامل می شود و امروزه دارای اهمیت بسیار زیادی است و در کشف و درمان بیماری، تشخیص هویت، کشف جرایم و بسیاری موارد دیگر به جامعه کمک می کند همچنین در جهت ساخت تسلیحات بیولوژیکی و نسل کشی و تغییر در سلولهای بنیادی انسانها مورد سوءاستفاده قرار می گیرد. این تحقیق که به روش تحلیلی - توصیفی انجام شده است، به بررسی مبانی فقهی حقوقی سرقت ژنتیکی پرداخته و سایر احکام جزایی منطبق بر آن را نیز مورد مطالعه قرارداده است و به این نتیجه رسیده است که در فقه اسلام، علاوه بر سرقت، جرایمی همچون محاربه، افساد فی الارض و جاسوسی نیز در شرایطی، قابل انطباق بر آن است و مشمول تحریم برخی قواعد فقهیه همانند قاعده لاضرر و نفی سبیل نیز هست و در حقوق موضوعه ایران، افساد فی الارض، جاسوسی و اقدام علیه امنیت ملی را می توان در شرایطی بر سارق ژنتیک حمل کرد اما محاربه به علت عدم تحقق عنصر مادی آن در سرقت ژنتیک، محقق نیست.کلیدواژه ها
سرقت ژنتیک، محاربه، قواعد فقهی، افساد فی الارضاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.