تحلیل و ارزیابی ریسک زیرساخت های منطقه ای از منظر پدافند غیرعامل نمونه موردی: منطقه صنعتی پارس یک جنوبی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، دوره: 7، شماره: 25
  • کد COI اختصاصی: JR_JZPM-7-25_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 292
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی سلطانی

استاد گروه شهرسازی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

سید رضا موسوی

مربی گروه عمران، دانشکده فنی شهید باهنر بندرعباس، بندرعباس، ایران

نادر زالی

دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

هدف از اجرای طرح های پدافند غیرعامل کاستن آسیب پذیری تاسیسات و تجهیزات حیاتی و حساس و مهم کشور در شرایط بحرانی ناشی از تهدیدات انسان ساخت است. زیرساخت های حیاتی، بخشی از بنیان های اصلی مناطق صنعتی به شمار می آیند که با آسیب آن­ها بیشتر منطقه تحت تاثیر قرار می­گیرد. با توجه به این که نسبت قابل توجهی از تامین گاز کشور بر عهده منطقه پارس جنوبی بوده و زیرساخت های حیاتی منطقه، از کانون­های جذاب برای تهاجم دشمن به شمار می­رود. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی (نوع توسعه­ای) بوده و در این مسیر از روش­های کتابخانه­ای، پرسش­نامه (کمی) جهت گردآوری و تحلیل اطلاعات استفاده گردیده و روش تحقیق تحلیلی - ارزیابانه می­باشد. برای این منظور تعداد ۴۸ نفر کارشناس به عنوان خبره انتخاب و از مدل پیشنهادی سازمان مدیریت بحران فدرال آمریکا (FEMA) جهت تحلیل ریسک استفاده شده است. نتایج نشان می­دهد، از نظر اهمیت دارایی ها به ترتیب تاسیسات نفت و گاز با ۸.۸۶، زیرساخت ارتباطات با ۸.۶۴، تاسیسات برق با ۶.۷۱ و تاسیسات آب و فاضلاب با ۶.۴۵ حائز بیشترین ارزش هستند. همچنین دوازده تهدید مورد ارزیابی قرار گرفت که در این بین احتمال وقوع حملات هوایی و موشکی با ۹.۲۱، حملات شیمیایی- میکروبی و هسته­ای با ۹.۱۷ و تهدیدات زیستی با ۸.۷۲ بیشترین احتمال وقوع را دارا هستند. بیشترین آسیب­پذیری و ریسک زیرساخت ارتباطات در برابر بمب­های الکترومغناطیسی به ترتیب با ۹.۱۱۴ و ۶۸۸.۴۷، تاسیسات برق در برابر بمب­های الکترومغناطیسی و گرافیتی به ترتیب با ۸.۴۴۶ و ۴۰۷.۴۷، تاسیسات نفت و گاز در برابر تهدیدات بمب­گذاری به ترتیب با ۸.۴۸۴ و ۶۵۵.۴۶، تاسیسات آب و فاضلاب در برابر تهدیدات سایبر تروریسم و زیستی به ترتیب با ۸.۳ و ۴۶۶.۸۲ می­باشد و در پایان راهکارهای کاهش آسیب­پذیری و ریسک بیان شده است.

کلیدواژه ها

ریسک, زیرساخت, تهدید, آسیب پذیری, منطقه پارس یک جنوبی, FEMA

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.