محسن نجارچی - استادیار گروه علوم مهندسی آبیاری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
نیما آئین - دانشجوی دکترا گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
سید محمد میرحسینی هزاوه - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
محمد مهدی نجفی زاده - دانشیار گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
احسان اله ضیغمی - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

سازه ترکیبی سرریز لبه تیز مثلثی-روزنه مستطیلی مهمترین سازه هایی هست که علاوه بر تنظیم سطح آب و اندازه گیری دبی، عملیات رسوب شویی و تخلیه جریان را به وسیله روزنه موجود انجام می دهد. در تحقیق سعی شده تا با استفاده از داده های آزمایشگاهی، ابتدا این ۴ مدل با شرایط هندسی مختلف این سازه به صورت سه بعدی توسط نرم افزار Flow-۳D شبیه سازی گردد. سپس، با انجام آنالیز ابعادی به بررسی تاثیر پارامترهای بی بعد موثر در این تحقیق بر روی ضریب دبی پرداخته. این پارامترهای بی بعد عبارتند از h/b، h/dو h/y، که در آن h عمق آب روی سریز، b عرض دریچه، d ارتفاع دریچه و y فاصله بین بالای دریچه تا راس سرریز می باشد. در نهایت با تهیه چهار مدل مختلف هوش مصنوعی به ارزیابی و مقایسه دقت این مدل ها در تخمین دبی پرداخته. نتایج نشان دادند که دقت برنامه Flow-۳D در شبیه سازی سه بعدی این سازه خوب می باشد و شاخص های آماری مناسبی در شبیه سازی هد آب و ضریب دبی جریان ارائه گردید (RMSE، MAE، MRAE برای ضریب دبی به ترتیب برابر با ۰۶۷۳/۰، ۲۲۱/۰ و ۲۹۵/۰). همچنین، نتایج در تمام مدل ها نشان دادند که ضریب دبی با پارامترهای بی بعد رابطه معکوس دارد. ضریب دبی در این سازه ترکیبی تقریبا بین ۳/۰ تا ۹/۰ می باشد. آنالیز دقت سنجی و نتایج حاصل از چهار مدل هوش مصنوعیMLP، M۵P، RBF و GRNN نشان دادند که، مدل MLP به عنوان برترین مدل و در ادامه آن مدلهای M۵P، RBF و GRNN به ترتیب قرار دارند.

سازه ترکیبی سرریز لبه تیز مثلثی-روزنه مستطیلی, Flow-۳D, آنالیز ابعادی, هوش مصنوعی