هاشم عباسی حجری - گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز ، اهواز، ایران
عبدالکاظم نیسی - گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، طراحی و آزمون الگویی ساختاری از پیشایندها و پیامدهای مهم اعتیاد شغلی در دبیران مرد مقطع متوسطه اول شهرستان آبادان بود. متغیرها در این الگو شامل پیشایندها (کمال گرایی، کیفیت زندگی و اضطراب) و پیامدهای اعتیاد شغلی (پرخاشگری، علائم جسمانی و اختلال خواب) می باشند. پژوهش حاضر، از نوع توصیفی-همبستگی بود.روش: جامعه آماری این پژوهش شامل ۲۱۰ نفر از دبیران مشغول به تدریس مرد مقطع متوسطه اول شهرستان آبادان در سال ۱۳۹۷-۱۳۹۸بوده که به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کمال گرایی اهواز (۱۹۹۹)، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (۱۹۹۱)، سیاهه اضطراب بک (۱۹۹۰)، پرسشنامه اعتیاد شغلی لیبانو و همکاران (۲۰۱۰)، پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (۱۹۹۲)، پرسشنامه علائم جسمانی پاول و انرایت (۱۹۹۱) و شاخص کیفیت خواب پیترزبورگ (۱۹۸۹) استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) انجام شد.یافته­ها: یافته نشان داد که مدل ساختاری بجز در مسیر کمال گرایی به اعتیاد شغلی تائیدشده و معنی دار می باشد لذا مدل مورد نظر با حذف مسیر غیرمعنی دار اصلاح و درنهایت مورد حمایت واقع شد. نتایج مسیرهای غیرمستقیم نشان داد که کمال گرایی و کیفیت زندگی به پرخاشگری ، علائم جسمی و اختلالات خواب از طریق اعتیاد شغلی، معنی دار نبود. به علاوه، مسیر اضطراب به کمال گرایی و کیفیت زندگی از طریق اعتیاد شغلی معنی دار نبود. اما مسیر اضطراب از طریق اعتیاد شغلی تاثیر مثبتی در اختلالات خواب دارد.نتیجه­گیری: با توجه به تایید وجود رابطه معنی دار بین پیشایندها و پیامدهای اعتیاد شغلی در دبیران در این پژوهش، پیشنهاد می شود مدیران به شناسایی دبیرانی که میل شدید به کار نشان می دهند، بپردازند و وسعت اعتیاد شغلی به کار در درون سازمان خود را بررسی نمایند.

کمال گرایی, کیفیت زندگی, اضطراب, پرخاشگری, علائم جسمانی