محمد اسکندری ثانی - گروه جغرافیا دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند
محمود مرادی - گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور بیرجند
افسانه ابراهیمی - گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور فردوس

افزایش استفاده از خودرو و وابستگی به آن در محیط های شهری، مشکلات متعددی از قبیل آلودگی هوا و صوتی، ترافیک، مصرف بی­رویه انرژی­های فسیلی ایجاد کرده است. نمونه مورد مطالعه در این تحقیق، به عنوان مرکز استان خراستان جنوبی و تمرکز بالای بخش خدمات، توسعه بی قواره و نامتوازن، حجم بالای ترددهای درون شهری و نامناسب بودن برخی از معابر موجب ایجاد ترافیک، آلودگی­های صوتی و زیست محیطی به عنوان نمونه­ای مناسب برای برنامه ریزی حمل و نقل پایدار تلقی می­شود. بر این اساس هدف پژوهش بررسی و شناسایی عوامل موثر بر ایجاد سیستم حمل و نقل پایدار با تاکید بر اقتصاد سبز در شهر بیرجند می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده و از نظر روش تحقیق توصیفی– تحلیلی می­باشد. روش جمع­آوری داده­ها به صورت کتابخانه­ای و مطالعات میدانی از نوع پیمایشی انجام شده است. اطلاعات از یک نمونه ۱۷۵ نفری از جامعه آماری از طریق پرسشنامه اخذ گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم­افزار SPSS و نرم­افزارAmos استفاده گردید. متغیرهای موثر بر حمل و نقل به ۵ مولفه کلی (زیرساختی، شهر هوشمند، زیست محیطی، عوامل اقتصادی و اجتماعی) که هر کدام در برگیرنده چند شاخص می­باشد، تقسیم شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد مولفه زیرساختی با مقدار۰.۵۵، شهر هوشمند با مقدار۰.۴۳، زیست محیطی با مقدار۰.۴۰، اقتصادی با مقدار ۰.۳۵و اجتماعی با مقدار۰.۳۰ به ترتیب بیشترین تاثیر بر حمل و نقل پایدار با رویکرد اقتصاد سبز داشته است. مدیریت واحد و یکپارچه، ارتقا فرهنگ رانندگی، ارائه آموزش، جایگزین کردن خودروی فرسوده با خودرو نو و هیبریدی، نصب علائم ترافیکی، ایجاد مراکز پیاده محور در شهر بالاخص بافت مرکزی از عوامل تاثیرگذار می­باشد.

حمل و نقل پایدار, اقتصاد سبز, شهر هوشمند, بیرجند