اثر سیاست قیمت گذاری آب آبیاری بر سطح تراز آب زیرزمینی حوضه آبریز نیشابور
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، دوره: 10، شماره: 39
- کد COI اختصاصی: JR_JAE-10-39_009
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 41
نویسندگان
استادیارگروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد.
دانشگاه فردوسی مشهد
دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل.د.
چکیده
قیمتگذاری آب زیرزمینی از جمله مهمترین سیاستهای مدیریت تقاضای آب کشاورزی می باشد که میتواند افزون بر استفاده بهینه از آب کشاورزی، مشوقی برای ذخیره و حفاظت از منابع آبی باشد. در این مطالعه، بمنظور دستیابی به تعادل و پایداری سطح سفره آب زیرزمینی حوضه آبریز نیشابور، مدل ترکیبی برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP) و روش پویایی سیستم (SD)در چهار زیرحوضه طرحریزی شد و اثر تغییر قیمت آب (افزایش ۲۰ و ۴۰ درصدی) بر الگوی کشت، سود، مصرف آب آبیاری کشاورزان و در نتیجه تغییر تراز آب زیرمینی بررسی شد. دادههای مورد نیاز مطالعه از راه تکمیل ۲۰۰ پرسشنامه و سازمان آب منطقهای خراسان رضوی گردآوری شد. نتایج نشان داد، افزایش قیمت آب آبیاری تاثیر بسزایی بر تغییر الگوی کشت، کاهش سود، کاهش مصرف آب آبیاری و در نتیجه بر بهبود سطح تراز آب زیرزمینی دارد. با افزایش قیمت آب آبیاری به ۴۰ درصد سطح زیرکشت و مصرف آب در تمامی زیرحوضهها برای همه محصولات کاهش نشان داد که بیش ترین کاهش در مصرف آب آبیاری مربوط به زیرحوضه ۴ و به مقدار ۳۶ درصد بوده است. هم چنین، اعمال سیاست قیمتی منجر به کاهش سود ناخالص، بین ۵/۰ درصد در زیرحوضه ۳ تا ۱/۱۱ درصد کاهش در زیرحوضه ۲ گردید. اثر تغیر قیمت بر تراز آب زیرزمینی در یک دوره ۱۲ ماهه شبیهسازی نیز نشان داد که افزایش تا ۲۰ درصد قیمت آب آبیاری در طول یک سال، ۳۳/۰ متر سطح آب زیرزمینی را بهبود خواهد بخشید. از این رو، در اولویت قرار دادن سیاست قیمتگذاری آب آبیاری، در تصمیمگیریها و برنامههای سیاستی مدیریت منابع آب استان خراسان رضوی، به عنوان راهبردی مناسب و کاربردی جهت کاهش تقاضای آب آبیاری و پایداری منابع آب دشت نیشابور توصیه میشود. طبقه بندی JEL:Q۱۴، Q۱۸، Q۲۵کلیدواژه ها
سیاست قیمتی آب, تعادل هیدرولوژیکی, حوضه آبریز نیشابور, تراز آب زیرزمینیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.