مهدی ضرونی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی و علم مواد، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران
رضا اسلامی فارسانی - دانشیار، دانشکده مهندسی و علم مواد، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران

در مطالعه حاضر، ورق­های آلیاژ آلومینیم ۵۰۸۳ به وسیله روش ترکیبی جوشکاری- لحیم­کاری با به کار بردن پرکننده های سیمی­ ۴۰۴۳ و ۴۰۴۷ به ورق­های فولاد گالوانیزه متصل شدند. اندازه حرارت ورودی جوش و نوع فلز پر­کننده روی خواص ریز ساختاری و مکانیکی اتصال حاصل شده موثر­اند. نتایج بدست آمده از مشاهده­ های ریز­ساختاری نشان داد که در حرارت ورودی مشابه، ضخامت لایه ترکیب بین فلزی ترد برای اتصال ایجاد شده با فلز پرکننده ۴۰۴۷ تقریبا نصف ضخامت این لایه در اتصال ایجاد شده با فلز پرکننده ۴۰۴۳ است. نتایج آنالیز طیف­سنجی پراش انرژی پرتو ایکس نشان داد که ­لایه ترکیب بین فلزی شکل گرفته در فصل مشترک فولاد- فلز جوش در طرف فولادی شامل فاز آهن- (آلومینیم، سیلیسیم) با نسبت اتمی ۱/۳ و در طرف فلز جوش شامل فاز آهن- آلومینیم- سیلیسیم با نسبت اتمی ۱۷/۷۳/۱۰ می­باشد. مشاهده شد که اتصال ایجاد شده با فلز پرکننده ۴۰۴۷ استحکام مکانیکی بالاتری را (۱۷۰ مگاپاسکال) نسبت به اتصال مشابه ایجاد شده با فلز پرکننده ۴۰۴۳ (۱۲۰مگا­پاسکال) از خود نشان داد. نتایج آنالیز پراش پرتو ایکس بر سطح شکست نمونه­ها، حضور فاز آهن- آلومینیم- سیلیسیم با نسبت اتمی ۶/۱/۱ را نشان داد. افزون بر آن، در اتصال­های ایجاد شده با فلز پرکننده ۴۰۴۷ فاز آهن- سیلیسیم با نسبت اتمی۱/۲ که ناشی از فوق اشباع شدن سیلیسیم در ترکیب بین فلزی است، مشاهده گردید.

حرارت ورودی جوش, فلز پرکننده, جوشکاری- لحیم کاری, لایه ترکیب بین فلزی