حدیث مصطفی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه گیاهپزشکی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
نوازاله صاحبانی - دانشیار گروه گیاهپزشکی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
شاهین نوری نژاد زرقانی - استادیار گروه گیاهپزشکی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

در این پژوهش توانایی قارچ شکارگر Arthrobotrys oligosporaو القاء کننده اسید سالیسیلیک در کنترل نماتد گره ریشه Meloidogyne javanicaروی گوجه­فرنگی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. هم­چنین تغییرات آنزیم های پلی فنل اکسیدازوپراکسیداز و نیز میزان تجمع ترکیبات فنلی در اثر تیمارهای مختلف مطالعه گردید. غلظت پنج میلی مولار اسید سالیسیلیک به صورت اسپری هوایی و غلظت ۱۰۶ اسپور قارچ در میلی لیتر به روش خیساندن خاک،به صورت جداگانه و توام در مرحله شش برگی گیاه گوجه­فرنگی در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. پنجاه روز پس از مایه­زنی، قطر گال ها، تعداد گال و توده تخم در هر گیاه، تعداد تخم موجود در هر توده تخم، وزن تر ریشه و اندام های هوایی مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایشات در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که استفاده از قارچ A. oligospora و اسید سالیسیلیک هر یک به تنهایی در کنترل نماتد M. javanicaموثرند، هر چند که استفاده تلفیقی از این عوامل به مراتب موثرتر از کاربرد هر یک به صورت جداگانه می­باشد. هم­چنین بررسی تغییرات فعالیت آنزیم های پلی فنل اکسیدازوپراکسیداز و نیز میزان تجمع ترکیبات فنلی در تیمارهای مورد بررسی بیانگر افزایش فعالیت آنزیم های مذکور و نیز تجمع ترکیبات فنلی در ریشه گیاه بود که خود نشان دهنده تحریک سیستم دفاعی گیاه می باشد.

Arthrobotrys oligospora, Meloidogyne javanica, اسید سالیسیلیک, کنترل, پلی فنل اکسیداز, پراکسیداز, ترکیبات فنلی