محمد رضا لک - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.
بهروز اسدی - مربی پژوهش، ایستگاه ملی تحقیقات لوبیا، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خمین، ایران.
حمید رضا دری - استادیار پژوهش، ایستگاه ملی تحقیقات لوبیا، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خمین، ایران.

بیماری­پوسیدگی­فوزاریومی­ریشه با عامل Fusarium solani f.­sp. phaseoli از بیماری­های مهم لوبیا در­کشور می­باشد.  این بیماری در­استان مرکزی هر­ساله خسارت­های زیادی به­کشاورزان می­زند. وجود شرایط نامساعد محیطی از جمله کم­آبی می تواند بر­شدت خسارت بیماری اثر بگذارد. در­این تحقیق واکنش ۱۰۰ ژنوتیپ لوبیا سفید به­قارچ عامل بیماری­پوسیدگی فوزاریومی ریشه در­قالب طرح آماری آگمنت در­دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش­خشکی ارزیابی شد. اعمال تنش­خشکی در مرحله ظهور سومین سه­برگچه لوبیا آغاز و تا زمان برداشت ادامه یافت. آبیاری در­شرایط مطلوب و تنش­خشکی به­ترتیب بر اساس ۵۰ و ۱۰۰ میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A انجام شد. ارزیابی شدت بیماری­پوسیدگی­فوزاریومی­ریشه با مقیاس ۱ (ایمن) تا ۵ (بسیار حساس) انجام شد. عملکرد ژنوتیپ­ها در شرایط آبیاری مطلوب و تنش­خشکی با­استفاده از شاخص­های تحمل شامل میانگین تولید، میانگین هندسی، تحمل به­خشکی، شاخص تحمل و حساسیت به­خشکی بررسی گردید. در­شرایط تنش­خشکی شدت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه به­شدت افزایش یافت. افزایش شدت بیماری در­شرایط تنش­خشکی باعث کاهش معنی­دار عملکرد دانه، ارتفاع بوته، وزن صد­دانه، تعداد غلاف در­بوته و تعداد دانه در­غلاف شد. بین شدت بیماری و شاخص­های تحمل به­خشکی، میانگین تولید، میانگین هندسی و عملکرد در شرایط تنش­خشکی همبستگی منفی معنی­داری وجود داشت. بنابراین، تنش­خشکی با افزایش شدت بیماری­پوسیدگی­فوزاریومی­ریشه و کاهش میزان تحمل به تنش­خشکی، حساسیت ژنوتیپ­های لوبیا به این بیماری را افزایش می­دهد.

Augment, correlation, tolerance indices