امکان سنجی اخذ به شفعه در بیع متضمن خیار و تزاحم آن ها

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق، دوره: 17، شماره: 48
  • کد COI اختصاصی: JR_FVH-17-48_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 968
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی میری

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد مقدس

فرزانه کرمی

مدرس حوزه علمیه و دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد مقدس

رضا حق پناه

استادیار گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد مقدس

چکیده

یکی از چالش های اختلافی میان فقها امکان پذیری جریان حق شفعه در بیع خیاری است. بسیاری از فقهای امامیه این مسئله را به صورت مطلق پذیرفته اند، اما برخی آن را صرفا در جایی که مشتری دارای خیار باشد، می پذیرند. فقهای اهل سنت نیز در صورت خیار داشتن مشتری قائل به جریان حق شفعه شده اند، هر چند برخی آن را منوط به تعیین سرنوشت عقد کرده اند. بر این اساس در تزاحم میان اعمال خیار و حق شفعه، دیدگاه های متعددی ابراز شده است. قانون مدنی نیز طبق ماده ۸۱۴ جریان حق شفعه در بیع خیاری را پذیرفته، درحالی که به موجب ماده ۳۳ و۳۴ قانون ثبت در بیع خیاری حق شفعه ایجاد نمی گردد و جریان حق شفعه در بیع خیاری با مانع روبه رو است. در این پژوهش دیدگاه ها و اقوال مختلف در فقه اسلامی و حقوق موضوعه مطرح و مورد ارزیابی قرار گرفته است. با روش توصیفی، تحلیلی از منابع فقهی، حقوقی چنین به دست امد که امکان جریان حق شفعه در بیع خیاری وجود دارد؛ با این تفصیل که در صورت اعمال خیار قبل از اخذ به شفعه، حق شفعه ساقط می شود، ولی اخذ به شفعه قبل از اعمال خیار منوط به تعیین سرنوشت خیار است.

کلیدواژه ها

اخذ به شفعه, بیع خیاری, شفیع, مال مشاع, شریک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.