از فقدان تا مازاد در کلام: خوانش لکانی داستان های قصر پرندگان غمگین و سکته قبلی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: پژوهشنامه ادبیات کردی، دوره: 9، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JOKI-9-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 63
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شیرزاد طایفی

دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

علی رغم تکیه بشر به زبان به عنوان وسیله انتقال پیام و ابزاری به ظاهر رفع­کننده نیازهای عمده، لکان باور داشت که زبان نه تنها برای انسان در مقام سوژه میل‎ ورز کفایت کننده به شمار نمی آید، بلکه می تواند سبب دورماندن او از مقصود و مطلوب گمشده اش شود. به عقیده لکان، زبان عرصه ناخودآگاه است؛ ازاین رو، نه تقاضای اگو بلکه میل دیگری بزرگ را برآورده می کند؛ بنابراین برای بازتولید خود باید بر روی دو عنصر برسازنده، یعنی فقدان و مازاد تکیه کند تا پایدار بماند. در این پژوهش به روش تحلیل کیفی و کمی و با خوانش روانکاوانه لکانی داستان های قصر پرندگان غمگین بختیار علی و سکته قبلی محمد سهرابی نشان داده ایم که ۱- سوژه عدم داشتن فالوس را در نزد خود پذیرفته و به اختگی نمادین تن در داده است. این امر درباره کامران، خالد آمون و منصور اسرین و راوی سکته قبلی صادق است. ۲- هدف سوسن از فرستادن خواستگاران خود به سفر و خروج از شهر، تبدیل نمودن آن ها به سوژه ای میل ورز است. ۳- برای سوسن شهر و جنگ و دال هایی که به آن ارجاع می دادند، به منزله ژوئیسانس و بازنمایی کننده مازاد میل است. ۴- راوی سکته قبلی به میانجی قسم یادکردن می کوشد فقدان در دیگری را به مثابه فقدان در کلام پر کند. البته، فقدان در کلام هرگز پر نمی شود؛ زیرا کلام همواره از مقصود وی فراتر می رود.

کلیدواژه ها

لکان, بختیار علی, محمد سهرابی, قصر پرندگان غمگین, سکته قبلی, کلام

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.