جواد بذرافشان - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
علی بامری - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

در دنیای امروز که روند گردشگری از شکل انبوه به الگوهای فردگرایانه تغییر یافته و گردشگران به انعطاف پذیری و تجارب معنادار اولویت بیشتری می دهند، گردشگری خلاق مبحثی جدید و مورد توجه در حوزه گردشگری است و نقشی اساسی در رشد و توسعه گردشگری دارد. گردشگری خلاق نوعی گردشگری است که در آن بیش از توجه به میراث ملموس به میراث ناملموس توجه شده است. در همین راستا، مقاله حاضر به ارزیابی و تحلیل گردشگری خلاق در شهر زاهدان پرداخته است. روش تحقیق، توصیفی– تحلیلی و نوع آن کاربردی- توسعه ای است. اطلاعات به دو صورت اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه و مصاحبه) جمع آوری شده است. جامعه آماری پژوهش، جمعیت شهر زاهدان برابر با ۵۹۲۹۶۸ نفر می باشد و با بهره گیری از فرمول کوکران، حجم نمونه برابر با ۳۲۴ نفر محاسبه و داده های حاصل از آن با استفاده از آزمون های تحلیل عاملی و آزمون همبستگی پیرسون با نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیلی نشان می دهد، ۳۹ گویه اولیه گردشگری خلاق در این پژوهش، به ۸ عامل: فرایندهای داخلی کسب وکار، بازاریابی خلاق، زیبایی شناختی، تسهیلات، نرم افزار، آموزش، نماد و صرفه اقتصادی و عایدی ترکیب و نتایج تحلیل عاملی بیانگر آن است که به ترتیب، اولین عامل به تنهایی ۹۴۴/۲۵ درصد از واریانس را توضیح می دهد و عامل دوم ۲۰۴/۱۳ درصد، عامل سوم ۵۰۱/۶ درصد، عامل چهارم ۸۷۵/۵ درصد، عامل پنجم ۸۴۱/۴ درصد، عامل ششم ۵۳۷/۴ درصد، عامل هفتم ۷۶۴/۳ درصد و عامل هشتم ۳۹۳/۳ درصد واریانس را محاسبه می کنند، همچنین، با توجه به نتایج حاصل از آزمون پیرسون، بین گردشگری خلاق و شاخص های (مالی، گردشگری، فرایندهای داخلی کسب و کار و یادگیری و رشد)، همبستگی بالایی وجود دارد.

گردشگری خلاق, خلاقیت, شهر زاهدان