بررسی ابعاد مختلف توسعه افقی شهر یاسوج و تاثیر آن بر اراضی کشاورزی پیرامون (با استفاده از مدل آنتروپی شانون و ضریب موران)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، دوره: 8، شماره: 32
  • کد COI اختصاصی: JR_JZPM-8-32_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 83
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن نوروزی

دکتری علوم اقتصادی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کهگیلویه و بویراحمد، یاسوج، ایران

سلیمان محمدی دوست

مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج

چکیده

شهر یاسوج از جمله شهرهایی است که پس از انقلاب اسلامی به شدت تحت تاثیر سیاستهای دولت قرار گرفته و به ویژه از سال ۱۳۶۵به بعد جمعیت و مساحت آن بسیار افزایش یافته است و از آنجا که این شهر بر بستر زمین های کشاورزی و منابع بکر طبیعی قرار گرفته است، با تاثیرپذیری از اقدامات دولت، بخش وسیعی از اراضی کشاورزی و جنگلهای پیرامون این شهر به ساخت و سازهای شهری اختصاص یافته است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی توسعه افقی شهر یاسوج  و تاثیر آن  بر اراضی زراعی پیرامون می باشد. روش بکار رفته تحلیلی-توصیفی و به لحاظ هدف کاربردی است. داده های مورد نیاز با استفاده از روش کتابخانه­ای – اسنادی و میدانی به دست امده است. جهت تحلیل و ترسیم داده های به دست آمده از مدل­های آنتروپی شانون و ضریب موران و نرم­افزارهای  Spss استفاده شده است. در این راستا به بررسی سیر پیدایش، تکوین و رشد شهر یاسوج طی چند دهه اخیر، مهمترین عوامل و سازوکارهای ناشی از اقدامات دولت که در گسترش فیزیکی شهر یاسوج موثر بوده است شناسایی شد و با استفاده از مدل آنتروپی شانون و ضریب موران میزان رشد نا همگون و اسپرال شهر مشخص گردید. خروجی تحلیل موران مبین این است که توزیع جمعیت پراکنده تر از مساحت نواحی شهر یاسوج می باشد و این نشان می­دهد که جمعیت شهر یاسوج از الگوی قطبی و خوشه ای فاصله دارد و به صورت پراکنده پخش شده است. از سوی دیگر با توجه به اینکه مقدار آنتروپی شانون شهریاسوج در سال ۱۳۶۵ برابر با ۱۱۰۶/۱ بوده است نزدیک بودن مقدار آنتروپی به مقدار حداکثر ۲۰۸۷/۱ نشان دهنده رشد پراکنده (اسپرال) گسترش فیزیکی شهر است. در عین حال، با توجه به اینکه مقدار انتروپی برای در سال ،۱۳۹۰برابر با ۲۰۸۷/۱ محاسبه شده است، این امر نشان می دهد که طی سال­های اخیر، گسترش فیزیکی شهر، باز هم پراکنده تر و غیر متراکم گردیده است.

کلیدواژه ها

توسعه کالبدی, رشد پراکنده, زمینهای کشاورزی, شهر یاسوج

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.