سنجش میزان توسعه یافتگی شهرستان های استان کرمان با استفاده از تکنیک ادغام
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، دوره: 9، شماره: 33
- کد COI اختصاصی: JR_JZPM-9-33_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 84
نویسندگان
دانشگاه فردوسی مشهد- دانشکده ادبیات. گروه جغرافیا
استادیار گروه جغرافیای دانشگاه جیرفت
استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه هرمزگان
دانشجوی دکتری برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
کارشناس ارشد آمایش دانشگاه هرمزگان
چکیده
رشد شتابان جمعیت و توسعه فیزیکی مناطق، همواره توزیع بهینه خدمات عمومی را با مشکل مواجه ساخته است. این امر منجر به عدم تعادل فضایی مناطق در گذر زمان شده است. هدف پژوهش حاضر «سنجش میزان توسعه یافتگی شهرستانهای استان کرمان» در دو برهه زمانی کاملا متفاوت (۱۳۹۰ و ۱۳۹۴) میباشد. رویکرد حاکم بر این پژوهش، توصیفی و تحلیلی است و ماهیت آن میتواند کاربردی باشد. بدین منظور داده های آماری موردنظر، از سازمان های مربوط اخذ و جهت سنجش داده ها از پرسشنامه ای در قالب نظرات خبرگان و صاحب نظران امر استفاده شده است. در این پژوهش شهرستانهای استان بر اساس ۴۸ مولفه در قالب هشت شاخص کلی (بهداشتی، آموزشی، فرهنگی، جمعیتی، اشتغال، زیربنایی، خدمات شهری و کشاورزی و دامداری) که با استفاده از مدل تصمیمگیری چندمعیاره تاپسیس صورت پذیرفت. جهت وزن دهی ترکیبی شاخصهای پژوهش، از مدلهای ویکور وAHPF استفاده شد. در نهایت جهت ترکیب مدلهای فوق از روش ادغام استفاده گردید. همچنین مقایسه وضعیت شهرستانهای استان کرمان از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ به لحاظ وضعیت توسعهیافتگی بیانگر آن است که تمامی شهرستانها تغییرات محسوسی نداشته و در همان سطح باقی مانده است به جز شهرستان زرند که در سال ۱۳۹۰ که براساس وزن به دست آمده در دو مدل فازی برابر با (۰.۰۴۵) و ویکور (۰.۸۱۱) در سطح نامطلوب قرار داشته که در سال ۱۳۹۴ به رده نسبتا مطلوب و با وزن فازی (۰.۰۴۲) و وزن ویکور (۰.۷۹۹/) ارتقا یافته است. در انتها جهت از بین رفتن اختلاف رتبه ها در مدلهای مذکور و با ترکیب روشهای وزن دهی از مدل ادغام استفاده شده است. نتایج این مدل نشان میدهد: شهرستانهای استان کرمان در سطوح مختلف برخورداری قرار گرفته اند. به طوریکه شهرستانهای کرمان، جیرفت و رفسنجان به ترتیب رتبههای اول تا سوم و بدون تغییر در هر دو دوره زمانی در سطح بالای برخورداری قرار گرفته و شهرستان های فهرج، نرماشیر، ریگان و قلعه گنج محروم ترین مناطق شناخته می شوند.کلیدواژه ها
نابرابری فضایی, توسعه یافتگی, تعادل منطقه ای, استان کرمان, مدل ادغاماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.