ارزیابی اثرات حکمروایی شایسته بر زیست پذیری روستاها مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان اردبیل

حکمروایی شایسته رهیافت مناسبی در مدیریت نوین روستایی جهت اعمال اقتدار اداری، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در راستای دستیابی به توسعه پایدار است که به دنبال ارتقای زیست پذیری و، دستیابی به روستای سالم از طریق فراهم نمودن شرایط مناسب در ابعاد مختلف است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی اثرات حکمروایی شایسته بر زیست پذیری مناطق روستایی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری ۳۲ روستای بخش مرکزی شهرستان اردبیل با ۸۰۳۸ خانوار می باشد. حجم نمونه مورد مطالعه بر اساس فرمول کوکران ۳۶۶ نفر برآورد گردید که برای دستیابی به نتایج بهتر به ۳۸۴ نفر ارتقا یافت، پراکندگی تعداد نمونه ها در سطح روستاهای مورد مطالعه به صورت طبقه ای و بر اساس تعداد خانوار آنها می باشد. جهت تحلیل موضوع در متغیر حکمروایی شایسته از هفت شاخص در قالب ۳۹ گویه و در متغیر زیست پذیری در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیطی از ۱۰ شاخص در قالب ۵۵ گویه بهره گرفته شد. روایی پرسشنامه توسط پانل صاحبنظران متخصص و مجرب مورد تایید گردید. ضریب پایایی حکمروایی شایسته بر اساس آلفای کرونباخ ۸۰۶/۰، زیست پذیری ۸۳۵/۰ و پایایی کل نیز ۸۲۱/۰ محاسبه گردید. نتایج یافته ها بر اساس ضریب همبستگی پیرسون بیانگر این است که بین شاخص ها همبستگی متوسط تا ضعیفی وجود دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نیز بیانگر این است که شاخص مشارکت گرایی با ۷۲۷/۰ از کل واریانس زیست پذیری را تبیین می کند و با افزایش مشارکت گرایی میزان زیست پذیری در مناطق روستایی افرایش می یابد. نتایج تکنیک کوپراس از سطح بندی ۳۲ روستا بر اساس زیست پذیری نشان داد تنها یک روستا در سطح خیلی خوب قرار دارد، نه روستا در سطح خوب و ۲۱ روستا در سطح متوسط تا ضعیف و دو روستا در سطح خیلی ضعیف قرار داشتند و بیانگر این است شاخص های زیست پذیری در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.

کلیدواژه ها:

حکمروایی روستایی ، حکمروایی شایسته ، زیست پذیری ، توسعه پایدار